Zülal Yayın – Afrika’üstelik akıbet yıllarda gözlenen iktisadi büyümenin yarattığı yıpranmamış yatırım fırsatları, dünyanın ilgisini buraya yönlendirirken, kıtada tüketim, saf kaynaklar, tarım ve enfrastrüktür kabilinden kategorilerin toplanmış almanak gelirinin 2020’birlikte 2,6 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Danışmanlık şirketi McKinsey Global Institute’un hazırladığı ”Aslanların Zamanı/Afrika İçin Sürdürülebilir Nema” ünlü rapora göre, kıtada detaylı vadeli hesaplı hedefler çok hayat dolu ve küresel hisse senedi çevreleri bu potansiyeli görmezden gelemiyor. Serencam 10 yılda Afrika ekonomisindeki tahaccüm hızı, daim bire bir akım adına değerlendiriliyor. Bu nedenle Avrupalı şirketlerin, harita üzerinde Afrika kıtasına henüz iddialı tıpkısı şekilde oynaması bekleniyor. Afrika’daki hak Gayrı Yıldızlı Mikro içi Hasıla (GSYH), 2000-2008 döneminde yılda ortalama yüzde 4,9 oranında büyüdü. Bu cirim, 1980-1990 döneminin yaklaşık iki katına denk geldi. Bu evolüsyon alelhusus telekom, bankacılık, inşaat ve tarumar sektörlerinde görülürken, yabancı yatırımlar bile evolüsyon kaydetti. Kıtadaki hanehalkı tüketimi harcamaları 2008 yılında 860 milyar dolar düzeyindeydi ve bu mehabet Hindistan ve Rusya’dakinden henüz aşkın. Reel GSYH’nin şu anki hızda artmaya bitmeme etmesi durumunda bunun, 10 sene süresince 1,4 trilyon dolara ulaşacağı adisyon ediliyor. Birbirinden ayrı 50 ekonominin önünde verimsizlik, salgın hastalıklar ve bebek ölümleri gibi yüce engeller mevcut kıtada 2008 yılındaki 1,6 trilyon dolar düzeyindeki toplam GSYH, Rusya ve Brezilya’nın GSYH’lerine denk geliyor. -DÜNYADAKİ EKİLEBİLİR ALANLARIN YÜZDE 60’I AFRİKA’DA- Afrika’daki ekincilik de, şirketler için şişman aynı potansiyel dokuma ediyor. Dünyadaki ekilebilir alanların yüzde 60’ı Afrika’de bulunurken, şu anda yıllık sayı farkı 280 milyar dolar olan ekincilik üretiminin, 2030’birlikte 880 milyar dolara ulaşabileceği kaydediliyor. Kıtadaki petrol, doğalgaz ve mineral üretiminin yılda averaj yüzdelik 2-4 ortada büyümesi bekleniyor. Bulunan durumda 430 milyar dolar olan katıksız kaynakların üretim değerinin 2020’da 540 bilyon dolara yükselmesi bekleniyor. Afrika’üstelik sürdürülebilir ve akva benzeri iktisadi büyüme sürecinin başladığı belirtilen rapora göre, çağa ölümlerinde kaydedilen azalmayla gelişigüzel hızlı şehirleşme ve eskimemiş ayrımsız tüketici sınıfın ortaya çıkması kıta ekonomisinin hızlanmasına illet oluyor. Bu hareketi yetiştirmek amacıyla Afrika’daki politikacıların döviz ve ekonomik kaynaklarını çeşitlendirmeleri, makroekonomik hedeflerini iyileştirmeleri, siyasi çatışmalara sonuç vermeleri, tarım sistemlerini elan eli nimetli olacak şekilde reforme etmeleri, anında büyüyen şehirleşmeyi henüz dizgeli ağıl anlatmak için toplumsal konut programlarını bile dikkate alarak şehirleşme politikaları oluşturmaları gerekiyor. Kıtadaki seçme ülkenin kendine özgü bire bir büyüme eğilimi olması bekleniyor, fakat Afrika ekonomisinin dosdoğru büyümesi, hükümetlerin enflasyon oranlarını düşürmesi, aut vecibe ve bütçe açıklarını birlikte azaltmasını zorunlu ayla getiriyor. Altyapı ve eğitime yapılan yatırımların bitmeme etmesi ise elzem yerine görülüyor. Avrupalı şirketler amacıyla Afrika’bile düzlük ahzetmek ”çokça ivedi bir zorunluluk” kendisine değerlendiriliyor. Zira orta sınıfın büyümesi, Afrika’bile yatırımı 5 sene zarfında çok karlı bir hale getirecek. -DIREKT YABANCI YATIRIM, 8 YILDA 7 INTAÇ ARTTI- Ana Kara ekonomisi dünyanın yeryüzü acul büyüyen bölgelerinden biri olurken, algın hükümet politikaları, savaşlar ve ayrıksı problemler, ülkelerin ayrı ayrı büyümelerine bariyer teşkil ediyor. Geçtiğimiz 10 yılda küresel bazda mal fiyatlarındaki artıştan nazik oranda yararlanan Afrika’üstelik mineral, hububat ve başka ağır sıklet metallerin fiyatları dahi global talepteki artma dolayısıyla yükseldi. 1999’de 20 doların altında olan yer yağı fiyatları 2008’de 145 doların üstüne artık. Kıtada 1980-1990 arasında düşüş görülen işgücü piyasasında 2000’den bu yana yıllık ortalama yüzde 2,7’lik artış yaşandı. Afrika’ya 2000’de yapılan 9 milyar dolarlık doğrudan yabancı envestisman miktarı, 2008’dahi 62 milyar dolara yükselirken, en fazla Çin, kıtaya olan yatırımını artırdı. . Almanak . Ortalama . Toplamdaki Nema . Payı Oranı 2002-2007 döneminde sektörler (Yüzdelik) (Yüzde) —————————– ——- ——– -Katıksız kaynaklar 24 7,1 -Global mir ve tarumar 13 6,8 -Tarım 12 5,5 -Eriştirme ve uz iletişim 10 7,8 -İmalat sanayi 9 4,6 -Finansal hizmetler 6 8,0 -Amme Idaresi 6 3,9 -İnşaat 5 7,5 -Emlak 5 5,9 -Turizm 2 8,7 -Kamu hizmeti 2 7,3 -Diğerleri 6 6,9 -İŞGÜCÜ, 30 YILDA ÇİN VE HİNDİSTAN’DAKİ İŞGÜCÜNE ERİŞECEK- Afrika’nın etraflı vadeli büyümesinde toplumsal ve nüfus bilimsel trendler, alelhusus Afrika’daki küsurat hareket gücü, şehirleşme ile ölçülü dershane bitiren nüfusundaki artış etkili olacak. Şirketler üzere dört yüce endüstri kolundaki iyileşmeyle alay malay 2020 yılında kıtanın gelirinin yıllık ortalama 2,6 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Birebir tüketiciyle ilişkin bankacılık, savruk, telekomünikasyon ile altyapı, tarım ve özkaynaklardaki artışın bunu sağlaması bekleniyor. Dünya petrol rezervinin yüzde 10’unu, altının yüzdelik 40’ını, platin ve krom madenlerinin yüzdelik 80-90’ını elinde bulunduran Afrika’nın petrol, doğalgaz, mineral, besin, ekilebilir alan ve sair doğal kaynaklara olan global talepten yararlanmayı sürdürmesi gerektiği belirtiliyor. Gelişmekte olan ekonomilerin çetin metallere olan talebi tezelden büyürken, Afrika’nın toplam ticaretinin yarısını bunlar oluşturuyor. Kıtadaki hükümetlerin antrparantez piyasayı harlatmak için amme şirketlerinin özelleştirilmesi, ticaret kotalarının düşürülmesi, vergilerin kesilmesi, yasal düzenlemelerin güçlendirilmesine ihtiyacı olduğuna belen ediliyor. Afrika’da 1980’da yüzdelik 28 olan şehirli şahsiyet, şu anda yüzdelik 40’a erişmiş durumda. 2008 yılında 85 milyon haneye 5 bin dolar ve beden mülk girerken, bu grup gelirinin yaklaşık yarısından fazlasını gıdadan çok başka ürünlere harcamaya başladı. Önümüzdeki 10 yılda 5 bin dolar ve üstünde geliri olan hanehalkının 128 milyona, 2030’birlikte kıtadaki yeryüzü büyük 18 şehirdeki harcama gücünün 1,3 trilyon dolara ulaşacağı oranlama ediliyor. Artan aksiyon gücünün 2040’ta 1,1 milyara ulaşacağı öngörülürken, bu benzer Çin ve Hindistan’daki işgücüne denk geliyor. -ÜLKELER VE EKONOMİLERİ- Mısır, Fas, Cenup Afrika ve Tunus gelmek için Afrika’nın dört cesim ekonomisi, savruk ve hizmetler sektöründe kocaman gelişmeler kaydetti. Bu ülkelerde son 10 yılda inşaat, bankacılık, telekom ve tertipsiz mecmu GSYH’nin yüzde 70’inden fazlasını oluşturuyor. Ayrımlı Afrika ülkelerinde ise zaman ünite mesai maliyet, Çin ve Hindistan’dan elan faziletli. Afrika’nın yer yağı ve doğalgaz ihraç eden ülkeleri, kıtanın genişlik erdemli adam başına sakıt milli gelirine ehil olurken, yer yağı fiyatlarındaki artım, bahis konusu ülkelerin dış satım gelirlerinde birlikte koskocaman artışa nöbet açtı. Bildirme muhteşem yer yağı üreticileri Cezayir, Angola ve Nijerya 2000-2008 döneminde yer yağı ihracatından yaklaşık 1 trilyon dolar sağlık elde etti. Bu ülkelerin 1990’larda petrol ihracatından elde ettikleri dirimlik 300 milyar dolar seviyelerindeydi. Afrika’nın Gana, Kenya ve Senegal kabil geçiş sürecindeki ekonomilerinin adam başı düşen milli gelirleri ilk iki gruptaki ülkelerden elan bir iki ancak, bu ülkelerin özellikle farklı Afrika ülkelerine olan gayrimuntazam ihracatlarındaki artış özen çekiyor. Kıtadaki intikal öncesi ekonomilerin ise almanak ortalama kişi başına düşen milli gelirleri, 353 dolar düzeyinde bulunuyor. Bir Lahzada büyüyen gâh ülkeler arasında yeryüzü önemlileri, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Etiyopya ve Finansal. Kıtada, yer çok yatırım düzlük 10 mutluluk (2003-2008): Ülkeler Bilyon Dolar —————– ———— 1- Nijerya 20,3 2- Angola 15,5 3- Darı 9,5 4- Cenup Afrika Cum. 9,0 5- Libya 4,1 6- Tunus 2,8 7- Cezayir 2,6 8- Kongo 2,6 9- Sudan 2,6 10-Fas 2,4 -TÜRKİYE-AFRİKA TİCARETİ- Aut Hesaplı İlişkiler Kurulundan (DEİK) alınan bilgiye göre, Türkiye’dahi global direkt yabancı yatırımın yüzdelik 1,8’i Afrika kıtasına yapılıyor. Türkiye’nin 1996 yılında 3,1 milyar dolar olan Afrika ile toplanmış ticareti yüzdelik 305 artım göstererek 2007 yılı böylelikle 12,7 bilyon dolara, 2008 yılında 16,8 bilyon dolara yükseldi. Türk üstencilik firmalarının Afrika’da üstlendikleri projelerin bedeli 2003 yılında 577 milyon dolar iken, 2007 yılı sonunda almanak 5,7 bilyon dolar, 2008 yılında 3,7 bilyon dolar oldu. Bugüne büyüklüğünde Afrika’üstelik üstlenilen projelerin toplanmış bedeli ise 24 bilyon 662 milyon dolar düzeyinde bulunuyor.