Türkiye’nin antrparantez dünyanın sunma pahalı bölgelerinden biridir İstanbul Boğazı. Anca kim İstanbul Boğazı’nda milyon dolarlara satılan yalı fiyatlarıyla Avrupa ülkelerinde şato satın almak gibi. Yalılar artık hükümetlerin değiştiği dönemlerde satışa kazanç ve Geçit hattının sakinleri üstelik değişir. kimi zaman yalı sahipleri çocukları bırakıt kavgası yapmasınlar diye yalılarını satar. Ancak Türkiye’nin içre bulunduğu boğuk proses yalı satışlarına da yansımış durumda. Zamanında satışa çıkan yalılar gelişmemiş sürede eskimemiş sahipleriyle buluşurdu. Günümüzde ise satışa çıkan yalıların müşteri bulma sürelerinin bir yıla kadar uzadığı tabir ediliyor. Bu yüzden bile satılık kıyı sayısının birikip 59’a ulaştığı belirtiliyor.

BIRDEN SAKLAMIYOR

Ayıkcan Yurt’ın sahibi Yüksel Ayıkcan, Derbent hattında nakıs asırdan bu yana yaka satışı gerçekleştiren ve bu alanda uzmanlaşan isimlerden biri. Ayıkcan, geçmiş dönemlerde 660 yalının değme sene yüzdelik 7-8’i satışa çıkıp şeş kamer süresince satılırken, şu anda ise piyasadaki dinginlik zımnında satışa çıkan yalı oranının yüzde 10’lara ulaştığını söylüyor. Sonuç 10 almanak süreçte hakeza benzeri durum olmadığına meni fail Ayıkcan, şu bilgileri veriyor: “Sakinlik nedeniyle komutan süreci uzayan yalılara yenileri eklenince satışa sâdır yalılarda istif fazlalığı oluştu. 2001 krizinde çıktı koca oldu amma şu anda koca olmadığı üzere stok birikiyor. Doğru fiyattan satışa çıktıysa tıpkı kıyı normalde 4-6 kamer içinde satılır. Şu anda ise çevre koşulları nedeniyle bu süre ayrımsız yılı bulabiliyor. Örneğin Neslişah Sultan Yalısı fiyatı faziletkâr olmasına rağmen çabuk satıldı. Yeri ve konumu güzeldi. Orada dört yalı henüz var. Ondan elan yüksek fiyat isteniyor amma özellikleri daha az olduğu için aylardır satılamıyor.”

Peki, yalı feda etmek evet birlikte kabul etmek üzere makul antlaşma mı? Yüksel Ayıkcan, bu soruya, “Almak üzere akilane ahit amma harcamak amacıyla alıcılı piyasası şartları muteber ve alıcının kısım şansı faziletkâr” yanıtını veriyor.

UCUZLADI ALGISI

Döviz kurlarındaki artma yabancılarda özellikle da Ortadoğulularda Türkiye ucuzladı algısı yaratırken bu kesimin Boğaz’a ilgisini birlikte artırmış durumda. Serencam dönemde gelişmeler Ortadoğu ile yakınlaşma yönünde. Bu ülkelerde yayınlanmakta olan diziler ve Türkiye’nin Müslüman tıpkı talih olması bu ülkelerle kültürel anlamda yakınlığı çağrıştırıyor. Bu dahi Türkiye ilgisini artırıyor. Mütekabiliyet Yasası’ndan evvel Bedrettin Hat döneminde Kandilli’deki 57 dönümlük Aşk Tepesi hususi izinle Zenci Şeyhi Abdullah Bin Abdulaziz’e satılmıştı. Günümüzde Kuveyt, Şimendifer, Suudi Arabistanlı yatırımcılar yeniden Boğaz hattıyla ilgileniyor.

Fakat halihazırda sahil alanların çoğunluğunu evcil yatırımcılar oluşturuyor. Yerliler banal metrekareli yerleri bundan sonra oturum amaçlı alırken, yabancılar ise fiyatı faziletli olanları, envestisman maksatlı almayı tercih ediyor.

SATIŞTAKİ YALILAR

Son dönemde Rumelihisarı’nda Şehzade Burhaneddin ile Kocataş yalıları satılırken şu anda 540 milyon TL’ye (95 milyon dolar) satışta olan Tophane Müşiri Anlaklı Kâmil için yapılan tarihi Anlaklı Ciddi Kenar Sarayı’na Ortadoğu ülkelerinden rabıta var. 130 yıllık taş yapı tek restorasyon görmemiş olmasıyla ilgi çekerken, butik otel, konsolosluk, şeriklik merkezi kabilinden alanlara makul aynı servet olduğu tabir ediliyor. Antrparantez geçtiğimiz hafta sayfalarımızda satışa çıktığını duyurduğumuz Hotel Les Ottomans üstelik 1,5 bilyon TL’lik fiyatıyla Argıt’ın sunma pahalı mülkleri beyninde başı çekiyor.

Kurlardaki artma dolar bazında yalı fiyatlarında düşüşe neden olmazken sansasyon ise hem müşteri

hem vandöz açısından mir sürecinin uzaması anlamını taşıyor. Zira fiyat TL’ye çevrilip bey işlemi yapılıyor. Bu süreçte ihtiyaç sahibi satıcılar fiyatı ucuzlatabiliyor.

PREJTİJ AMAÇLI ALINIYOR

TSKB Taşınmazlar Valüasyon Umumi Müdürü Makbule Yönel Gevher, “Dövizdeki yükselişle yabancıların çekicilik gücü arttı. Gene yurttaşlık hakkı üzere emlak bedelinde yapılan düzenleme, faziletkâr bedelli gayrimenkullerin bu dönemde nakde çevrilme isteğini artırdı” diyor. Maya, bu çerçevede satışa çıkarılan sahil sayılarında artım gözlendiğini söylüyor.

Nitelikli ve faziletli bedelli yalılarda, amorti süresinin teferruatlı olmasından belde artık saygınlık amaçlı kurum satımlar gerçekleşiyor. Hitap ettiği kesimin kısıtlı olması dolayısıyla yalılarda sair gayrimenkul türlerine bakarak alışveriş hareketliliği daha düşük olurken önümüzdeki dönemde üstelik bu şekilde bitmeme etmesi bekleniyor.

İLGİ BITMEME EDEBİLİR

Makbule Yönel Cevher, faziletkâr bedelli yalılar üzere yabancı yatırımcı ilgisinin bitmeme etmesinin beklendiğini belirtiyor. Töz, “Körfez ülkelerinin pazardaki ilgisini çokça rahat görebildiğimizi söyleyebiliriz. Özellikle, Arnavutköy, Süt Kuzusu, Yeniköy, Kandilli ve Rum Hisarı çevresindeki yalıların değeri efdal. Zengin yabancı alıcıların da ilgisinin bu bölgelerde yoğunlaştığını, prestij gayeli bu bölgelerin yeğleme edildiğini söyleyebiliriz” diyerek konuşuyor.

Eva Yurt Valüasyon Genel Müdürü Cansel Turgut Musannif, döviz kurlarındaki şakkadak artışın özellikle ensesi kalın yabancıların yalılara ilgisini arttırdığını, bu ilginin devam edeceğini düşündüğünü vurguluyor. Ensesi Kalın yabancıların yalılara deste gösterdiğine ilgi calip Musannif, “Körfez ülkelerinin vatandaşları ise alelhusus dövizdeki yükseliş nedeniyle TL karşısında derece kazanan paralarıyla haddinden fazla elan mebzul mülklere yöneliyorlar. Yalılara talebin sunu haddinden fazla Arap ülkelerinden olduğu, hele Tren’dan murat geldiği görülüyor” diyor.

FİYAT ARALIĞI NASIL?

İstanbul Boğazı’nın mücevherleri yerine bildik yalılar herhangi bir bölüm bent odağı oldu. Boğazın iki yakasında mecmu 660 kıyı var ve bunlardan 366’sı bir numara ve ikinci rütbe tarihi nişane niteliğinde bulunuyor. Derbent’daki yalılar sunma haddinden fazla Sarıyer tarafında yoğunlaşıyor. Sarıyer’de 136, Beykoz’üstelik 109, Üsküdar’üstelik 84, Beşiktaş’ta ise 37 tarihi işaret niteliğinde yalı var. Bu yalıların fiyatlarını belirleyen arz yetişkin etkili bulundukları semt. Boğazdaki yalıların en değerlileri, Fatih Hükümdar Mehmet Köprüsü ile 15 Orak Ayı Şehitleri Köprüsü beyninde kayran alıyor.

Seçme yalının özlük hesabına katışıksız ayrımsız değeri olurken, lokasyon kriterinin bir anda arkası sıra, tarihi işaret muttasıf, yüksek tavanlı, bilcümle bağımsız milletvekili (yandaki okus pokus sıfır), rüzgara haddinden fazla boş sıfır, açık rıhtımlı olması kadar vasıflar birlikte yalının değerini artırıyor. İstanbul’un genişlik pahalı gayrimenkullerin- den olan yalıların fiyatları 3 milyon 750 bin dolardan başlayıp 95 milyon dolar seviyesine kadar ulaşabiliyor. En fiyatlı yalıyı 95 milyon dolarlık fiyatıyla Rumelihisarı’ndaki Zeki Paşa Yalısı oluşturuyor. Boğazdaki yalıların umum değiştirmesindeki bildirme şanlı etkili ise miras tarafından dünyalık paylaşımları oluyor.

Hürriyet Yurt Satma Direktörü Davet Bozay, İstanbul’bile deniz boyu fiyatlarının arz yüksek olduğu ilçelerin başında 530 milyon TL ile Beşiktaş, 508 milyon TL ile Beykoz, 400 milyon TL ile Sarıyer, 360 milyon TL ile Üsküdar’ın geldiğini belirtiyor. (UZUN GÖKMEN DEMİRCİLER/EKONOMİST DERGİSİ)