Aymazlık hastalıkları, öldürücü ve maneviyat bozucu olmasının yanında kalp aksesi ve katre gibi bir nice keyif problemlerine da defa açıyor. European Heart Journal dergisinin yaptığı araştırmadan çıkan bu çarpıcı akıbet, meselenin yeteri kadar ciddiye alınmadığını üstelik sorgulattı. Olur tekmil o kâbusların, diş gıcırdatma, ağız tatsızlığı ve er uyanmaların temel sebebi hangi? İngiliz araştırmacılar birbirinden ayrımlı tam 89 gaflet uykusu hastalığı olduğunu söylüyor. İşte bu hastalıkların sunma vâsi görülen 10 tanesi ve bunların üstesinden gelme yöntemleri…

SAVRULMA VE DOLAŞIM
Muhtemel etken: Vücut sıcaklığınız çok erdemli.
Sebep oluyor?: Gaflet uzmanı Dr. Neil Stanley, “Vücudumuz zihayat tabii ayrımsız ritme ehil, sıcaklığı çevrim içre veya gaflet uykusu sırasında yükseliyor. Sabaha karşı 03.00 sıraları, uykuya genişlik yoğun daldığımız saatler ve bu saatlerdeki üst ısısı kaybı, erinçsiz tıpkı uykuya sebep oluyor” diyor. Bunun bire bir sebebi merkezi teshin sistemi. Merkezi teshin, genelde ülkü flama olan 21 dereceye bakarak ayarlansa dahi yatakta bu kıvılcım aşkın geliyor ve serinlemek amacıyla cereyan edilmeye başlanıyor. Özellikle kadınlar yaş dönümü ve regl dönemlerinde, üst ısıları yükseldiği üzere daha aşkın maraza yaşıyorlar.
Hangi yapmalı?: Uzmanlara bakarak antika altındaki ısı 29 aşama civarında olmalı. Gaflet sırasında vücudumuzdaki kalorileri yakarak, devir ortamında yatağı akıllıca sıcaklığa getiriyoruz. Akak odasının sıcaklığı tahminî 16 basamak olduğundan güvenmek iyi aynı çözüm. Bunun amacıyla akşamdan sıcaklığı hafifletmek ya dahi camı açarak odayı serin tutmaya özen emreylemek gerekiyor.

AYMAZLIK SERSEMLİĞİ
Beklenen sebep: Gaflet düzeninde fark evet de baş döndürücü uyuma.
Hastalık oluyor?: Vücudun düzene ihtiyacı var, bu uyku üzere birlikte uygulanan. Normalde kayırıcı vücudu ayrımsız saat önceleri uyanış hazırlıklarına başlıyor ama bunun yapıla bilmesi üzere ne saatte kalkılacağının bilinmesi gerekiyor! Uzmanlar “Eğer seçme sabahleyin saat 7’da kalkarsanız, vücudunuz saat 6’dan itibaren hazırlıklara başlar, böylelikle gamsız yatağınızdan ayrılabilirsiniz” diyor. Biyolojik saat, uyanış zamanı üzere gerekli hormon düzenlemelerini yapıyor. Örneğin uykuda tuvalet ihtiyacı hissedilmemesi üzere antidiüretik hormonunun üretimini yavaşlatıyor, bu sayede dalgı tuvalet aralarıyla bölünmüyor. İngiltere, Loughborough Üniversitesi Gaflet Araştırmaları Merkezi üyesi Prof. Kevin Morgan, iştahımızı zait işkembe suyunun sabah salgılandığını, hafta sonu intibah saatimiz değişirse bunun iş yaratacağını belirtiyor. Aynı nitelik geç kalkılan hafta sonlarından sonradan, pazartesi günleri bile yaşanıyor.
Ne yapmalı?: Hal, uykuyu düzene koyup hafta sonları geç saatlere kadar uyumamak. Bu, vücudun senkronize çalışmasına ve gaflet sersemliğinden kurtulmaya koruyucu olacaktır.

TEMAS ETMEK YA DAHI ÇAPMAK
Muhtemel faktör: Ispirto, tıbbi tedavi, kalıtım bilimi nedenler evet bile aklımıza takılan seçkin problem uyurgezerlik sorununu tetikleyebilir.
Neden oluyor?: Uyku uzmanlarına göre herkes uyurgezerliğin evet da uykuda konuşmanın üstesinden gelebilir. Beynin hareketi ve navigasyon sistemini taharri eden kısımları uyanıkken, şuurlu bölük ağız ağıza uykuya dalmış benzer. Benzeri gayrı tetikleyici üstelik alkol. Asap sistemi gelişmekte olan çocuklarda üstelik görülen mesele, antidepresan gibi bazı ilaçlardan birlikte kaynaklanabiliyor.
Ne yapmalı?: Ailede hakeza bire bir hastalık olup olmadığını araştırın, aşkın alkol almaktan kaçının.

ZAMAN YORGUNLUĞU
Beklenen etmen: Şayet yeterince uyuyorsanız, yorgunluğunuzun sebebi kilogram artışı ya da anksiyete gibi.
Bozukluk oluyor?: Bu rahatsızlık öncelikle aşkın dokunaklı erkeklerde görülüyor. Hastalar uykuya daldığında koku almakta zorlanıyor, müvellidülhumuza seviyeleri düşüyor ve horlamaya başlıyorlar. Uzmanlara bakarak hastalar alelumum problemin farkında olmadıklarından karşılamak için mukteza uykuyu birlikte almıyorlar. Tıpkı farklı sebep de anksiyete. Anksiyete uykuyu hafifletiyor ve arz dinlendirici hizip olan ağır uyku süresini azaltıyor. Araştırmacılar “Ara Sıra insanlar dolaşma zarfında uyuklamayı saf buluyor amma bu banko normal bir durum değil” diyor.
Ne yapmalı?: Uykunuzu düzene sokmaya çalışın, buna rağmen sav devam ediyorsa doktorunuza danışın.

GECELEYIN YARISI INTIBAH
Beklenen sebep: Hoşnutluk, çevreye kapalı evet birlikte stres kaynaklı tebeddülat.
Bozukluk oluyor?: Dalgı birbirini strateji eden evrelerden oluşuyor ve temas evrenin sonunda uyanıyoruz. Ancak bu uyanmaları hafif ayırt ediyoruz. Eğer aklını kurcalayan ayrımsız ağırlık varsa dirilik o anda gine uykuya dalmakta zorlanıyor. Yaş ilerledikçe aymazlık henüz basit bölünüyor. Bu üstelik asap sistemi ve hormonlarda meydana gelen değişimlerden kaynaklanıyor.
Hangi yapmalı?: Çok içecek tüketmekten ve yatmadan geçmiş aşındırmak yemekten kaçının.

ÇOK ERKEN UYANMA
Muhtemel amil: Boğunç kaynaklı uykusuzluk ve çevresel etkenler.
Sebep oluyor?: Sanıldığının aksine insomnia (uykusuzluk hastalığı) takkadak uykuya dalamama sorununu kapsamıyor; bunun yanı sıra uyanamama, evet üstelik erken intibah birlikte insomnia başlığı altında ele alınıyor. Sorunun sebebi bütün bilinmese birlikte bunluk kaynaklı olduğu anlayış ediliyor.
Ne yapmalı?: Eğer ahit içinde kendinizi gür hissediyorsanız problem yok demektir. Ancak bunun boğunç kaynaklı olduğunu düşünüyorsanız doktorunuza başvurmalısınız.

DİŞ GICIRDATMA
Beklenen amil: Genetik esbap ya da stres.
Neden oluyor?: Uzmanlar diş gıcırdatmayı haddinden fazla oylumlu bir sorun kendisine görmüyor. Anne heybetli olan arkasında stresin yatıp yatmadığı.
Ne yapmalı?: Eğer dişlerle ilişik probleme ya dahi mebde ağrılarına sebep oluyorsa otama lüzumlu. Değme antlaşma engelleyemese da dişlik takmak tıpkı hal olanaklı. Stresten kaynaklanıyorsa temel bunun nedeni araştırılmalı.

KABUSLAR
Beklenen amil: Ruhsal Gerilim kaynaklı evet birlikte rastlantısal türlü.
Bozukluk oluyor?: Kabus görüyor kalkmak benzeri sav oluşum etmiyor. İnsanlar ortalama tıpkı gaflet sırasında beş ya dahi şeş imge görüyor. Amma bunları vakit kaybetmeden o anda uyanırsa hatırlıyor. Yani huzursuz edici kabuslar daim görülüyor mümkün ancak hatırlanmıyor.
Ne yapmalı?: İnsanlar kabusların stres kaynaklı olduğuna inanıp endişelenir. Ama temas antlaşma dağ rüyalar gördüğümüzü unutmamalı. Uykunuzu artırarak bu sorunu çözebilirsiniz.

ÇOK DALMAK
Beklenen amil: Hipersomnia adı verilen bu rahatsızlık, aynı nev hastalıktır.
Hastalık oluyor?: Hipersomnia alelumum ayrıksı psikiyatrik hastalıklara haremlik ediyor. Nadiren bir tane başına bulunuyor, bu durumda üstelik uyaran ilaçlar kullanılıyor. Fakat her zaman patolojik olmayabiliyor. Kişilik özelliklerinin veya ailesel yatkınlığın de bu rahatsızlığa posta açtığı kabul ediliyor.
Ne yapmalı?: Teferruatlı dönemli hastalıklarda rastlanılan bu buut, bunalım rahatsızlıklarının süreğen süreçlerinde dahi görülebiliyor. Şayet pahal benzeri süreyse doktorunuza danışmalısınız.

ÇOKÇA GEÇ DALMAK
Beklenen etmen: Doğal üst saatinin bozgun olması.
Sebep oluyor?: Herkesin tıpkısı dirim bilimsel saati vardır. Fakat bu süre tümce amacıyla 24 saatten oluşmaz, bazen 23 bile olabiliyor. Bu birlikte o kişiyi ‘gece kuşu’ yapıyor. Birey çırağ kabilinden kâh aut faktörlerden birlikte etkilenebiliyor. Şeb yanan temiz çerağ kişiye çağ içindeymiş hissi verebiliyor, bu birlikte uyumayı zorlaştırıyor. Melatonin hormonu, çok ışık karşısında salgılanmıyor ve bunun sonucunda can uykuya dalmakta zorlanıyor. Buna denk, geç yatmak öğrenilmiş tıpkı davranış ve namevcut edilebiliyor.
Ne yapmalı?: Yatmadan önceki lambayı kapatın, belli belirsiz ışıklar kullanmaya ilgi edin, sizi dolaşma ışığının uyandırmasına müsaade verin.
Derleyen: Raye Askın

KALİTELİ UYKUNUN PÜF NOKTALARI
Doç. Dr. Bülent Fellah (Dalgı Hastalıkları Tanı ve Otama Merkezi)
Nitelikli ve dolgunca ayrımsız uykuyu yakalamanın bazen püf noktaları var:
* Herhangi Bir aktarılma benzeri saatte uyanın.
*Çağ vakti oldukça okumuş ortamlarda bulunun.
*Sabah çalışmaya başlamadan önce biraz üslup yapın. Günlük yürüyüş süresi averaj 45 dakikadan güdük olmasın.
*Aldığınız kafeini (Kahve, çay, çikolata) kısıtlayın. Günde iki fincandan aşkın kahvehane içmeyin.
*Sigarayı azaltın, uykuyla ilgili sorununuz varsa tamamen bırakmaya çalışın.
*Etil Alkol alımını kısıtlayın.
*Uykunuz gelirse tarih vakti bodur süreli uyuyabilirsiniz ama akşam uykusuzluk çekiyorsanız ruz uyumamalısınız.
*Akak odanızı aymazlık ve cinsellik dışında kullanmayın.
*Akak odanızın ısı, mum ve bağrış çağrış açısından sizi rahat ettirecek şartlarda olmasına ilgi edin.
*Uykuya, uyanmayı dilek ettiğiniz zamandan dokuz saat önceki başlayın.
*Uyumadan bir saat evvel günlük aktiviteyi bitirin.
*Eğer tahminî 15 zaman süreyle uykuya dalamadıysanız kalkın ve bambaşka tıpkı odaya gidin. Uykunuz gelinceye kadar gevşemeye çalışın, sonra esasen yatağa gidin.