Kışın ehliyetli kar yağışı almayan Doğu Anadolu Bölgesi, serencam yılların sunu yağışsız şita mevsimini geçiriyor.

Erzurum, Kars, Ardahan ve Veca, kış mevsiminde kar yağışının yer aşkın enerjik olduğu iller ortada meydan alıyor. Esbak yıllarda meyan ve ev aylarında karla kaplanan şehirlerde, son yılların bildirme yağışsız kışı yaşanıyor. Çekicilik sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği bölgede, besiciler dahi hayvanlarını meralarda otlatmaya bitmeme ediyor.

Sabık yıl ile bu sene ev ayında ayrımsız noktalardan çekilen ışık ve görüntüler ise bölgede yaşanan kuraklığı gözler önüne seriyor.

Veca İbrahim Çeçen Üniversitesi (AİÇÜ) Olgun Gökçe Yazın Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim

Üyesi Prof. Dr. Faruk Kaya, AA muhabirine, sera gazlarının atmosferde kilolu yerine birikmesi sonucu oluşan küresel ısınmanın dünyada etkisini hissettirmeye başladığını söyledi.

Özellikle sonuç 30 yılda dünyada camekân gazlarının kullanılmasıyla yalım, yağmur ve çılgın değerlerin yanı sıra katıksız afetlerin seçme güzeşte aktarılma elan fazla kendini hissettirmeye başladığını tabir eden Kaya, “Türkiye açısından baktığımız antlaşma, Türkiye değişik iklimlerin mihrak noktasında kâin tıpkı ülkedir. Bu anlamda Türkiye küresel ısınmadan bati şekilde etkilenecek ülkelerden bir tanesidir. Global ısınmanın arz mehabetli sonuçlarından benzeri tanesi bu yıl üstelik yaşadığımız kadar kuraklıktır.” diye niteleyerek konuştu.

“Veca’üstelik kar yoksa bölgenin başka taraflarında de bulunmayan”

Kayaç, Meteoroloji verilerine bakarak Maşrık Küçük Asya Bölgesi’nde ara kocaoğlan yalım ortalamasının 1,5 mertebe olduğunu belirterek, 2022 yılı yalaz ortalamasının ise 2,4 merhale ölçüldüğüne bel etti.

Sıcakların bu büyüklüğünde artması ve kar yağışının olmamasının kuraklığa illet olduğunu anlatan Kaya, şunları kaydetti:

“Dünyadaki hep akarsuların kaynağını dağlar oluşturmaktadır. Dağların erdemli kesimlerinde da şu anda kar yok. Kanı olmaması kayran şeş su kaynaklarının tagaddi durumunu nazik ölçüde azaltmaktadır. Yeryüzündeki suların kaynağı yağışlardır. Yağışlarla düşen suların üçte biri vadi altına, üçte biri değme akışa geçmekte ve et kafalı kalanı birlikte buharlaşarak atmosfere dönmektedir. Veca bu bölgede sunma çok düşünce düştüğü yerlerden. 1985 Küçük Ay ayında 225 santimetre kar yağmış. O açıdan baktığımızda Dert’dahi kar yoksa bölgenin başka taraflarında bile bulunmayan.”

Kar yağışının olmamasının turizm sektörü ve kesim illerindeki ski merkezlerini de pahal etkilediğine dikkati calip Kaya, “Balkı’de 1991 yılında Familya ayının 18’inde kar yağışı başlamıştı. O günden bugüne kar yağışının bu kadar geciktiği on paralık olmamış, ben hatırlamıyorum ve verilerde de karşılaşmadım. Sabık sene bu zamanlar kar yağışı haddinden fazla fazlaydı. Karla uğraş bitmeme ediyordu. Bundan dolayı bahar ve yaz aylarında akarsularımızın su seviyesi gür durumdaydı.” ifadelerini kullandı.

“72 yaşındayım, Erzurum’dahi hakeza yağışsız benzeri yıl hatırlamıyorum”

Erzurumlu 72 yaşındaki Osman Kılıç, kente kar yağması için yakarış ettiklerini anlattı.

Daha geçmiş bu form kurak bire bir kış geçirmediklerini belirten Tığ, şunları dile getirdi:

“Bir Zaman ayrımsız sene 15 Ekim üzere ramazanda ağaçlar yaprağını dökmemişti. Anca tıpkı kar yağdı ki trafolar patlamıştı, sular akmıyordu. Öyle zamanlar aklıma geliyor. Eskiden 1,5 metreye mail kar yağardı fakat şu anda 3-4 senedir o kar bulunmayan, bu sene birlikte hiç bulunmayan. 72 yaşındayım, bu seneki kadar kar yağmayan ve kuraklık olan aynı sene hatırlamıyorum. Yağışsızlık peki ancak böyle tek olmamıştı, ocakta hele ki kent merkezine kar yağardı.”

Erzurumlu 76 yaşındaki Osman Sezai Yazıcıoğlu ise önceki yıllarda ilkgüz ve ekim aylarında Erzurum’a kar yağdığını hatırlatarak, “Erzurum’bile bu mevsimde kar bulunmayan. Bu yaşa kadar hayatımda gördüğüm bire bir molekül değil. Hakeza tıpkı şeyi hayatımda ilk defa görüyorum.” diye konuştu.

“Sülale ayının ortaları ve Ardahan’de kar yok”

Ardahanlı Tahsin Ürker, bu sene henüz kar küreme yapmadığını ifade etti.

Bu sene antipatik havanın etken olduğunu tamlayan Ürker, şunları aktardı:

“Sabık yıl bu noktada kar kürerken beni görüntülemiştiniz. Ego o devir kar kürüyordum. Fakat elan o manzarayı görmedik. Kar yağışını ve kar küremeyi özledik. Çünkü kar Ardahan’ın güzelliğidir. Şu an aile ayının ortaları ve etrafta kar namevcut, antipatik ve kırağı var.”

“Kars’ta en son 1999 yılında böyle kurak ayrımsız hava vardı”

Kars Ekincilik Odası Başkanı Ihtiyaç Ertaş, çeyrek asrın sunma yağışsız dönemini yaşadıklarını söyledi.

Kış mevsiminde birkaç yağmur aldıklarına değinen Ertaş, “2023 yılının Aile ayının ortalarına geldik ve halen kar bulunmayan. Sert ayaz ve yağışsız aynı albeni var. Şu anda 24 yılın sunu yağışsız sezonunu geçiriyoruz, en son 1999 yılında hakeza kurak tıpkı çekicilik vardı. O dönme de gücük ay ayının sonlarında kar enerjik olmuştu.” bilgisini verdi.

Vatandaşlardan Mehmet Kayakağanlı, bu mevsimde kar yağışı olmaması durumunu en son 20 yıl geçmiş yaşadıklarını belirtti.