Dünya’yı kurtaracak süper bakteri

Malumat insanları, doğada çözümü yüzyıllar süren ve kirliliğe posta açan plastikleri çözebilecek ayrımsız enzim geliştirdi. BBC Türkçe’nin haberine göre doğada çözülmeleri yüzlerce yıl süren plastik şişelerde makbul PET’lerin, PETase adlı enzim sayesinde beş altı dönüş içre çözülebililiyor. Japonya’da bir çöplükte keşfedilen enzim, doğada üstelik PET yiyen bir bakteri vasıtasıyla salgılanıyor. Ideonella sakaiensis ünlü bakteri, plastik yiyerek ürettiği enerjiyle hayatta kalıyor. Araştırmacılar bu türü Japonya’daki liman kenti Sakai’bile bir plastik anlayışsız dönüşüm tesisinde 2016’da bulmuştu. Araştırmada meydan düzlük Portsmouth Üniversitesi’nden Prof. John McGeehan, plastiğin yalnızca 50 yıldır doğada büyük miktarlarda var olduğuna ilgi çekerken bu sürenin ayrımsız bakterinin evrim geçirmesi için gücük benzeri süre olduğunu söyledi. PET’lerin karışma olduğu plastik grubu olan polyesterler doğada üstelik oluşuyor.

BAKTERİ EVRİMLEŞTİ
Prof. McGeehan bu polyesterlerin bitki yapraklarını koruduğunu, bakterilerin de milyonlarca yıldır bunları kemirmek amacıyla evrimleştiğini, ancak bu polyesterlerden PET yemeye geçmelerinin beklenmeyen tıpkısı hızda yaşandığını belirtti. Bilgelik insanları PETase enziminin nasıl çalıştığını çözdükten sonradan siktirici eklemelerle bu enzimi daha eli nimetli kuzuluk getirdi.

PEF’LERİ BILE ÇÖZÜYOR
Araştırmacılar enzimi PET’e mütenavip kendisine geliştirilen bitki tabanlı PEF plastiğinde denediğinde bir sürprizle karşılaştı: PETase, PEF’leri daha başarılı çözüyordu. Prof. McGeehan, kalın kafalı dönüşüm tesislerinde polyesterlerin gelişigüzel kalın kafalı dönüşümde kalitelerinin düştüğünü ve kullanılamaz kuzuluk geldiğini fakat PETase’nin plastiği temel yapı taşlarına ayrıştırarak daha bol gabi inkılap sağlayacağını söyledi. Enzimin endüstriyel üretimi içinse PET’i elan aceleci çözebilen tıpkısı arkaç getirilmesi gerekiyor. Bu da aynı kaç yıl geçmek

Share: