2020’nin başında bin 300 CEO ile yapılan araştırmanın peşi sıra Orak Ayı ayında yapılan ikinci araştırma pandeminin hareket liderlerinin gündemini kuşkusuz değiştirdiği ortaya konuyor. Türkiye’den da 15 CEO’nun katıldığı araştırmadan çıkan sonuca bakarak, Kovid-19 hareket dünyasını yöneten CEO’ların ‘önderlik’ anlayışını yeniden yapılandırıyor. CEO’lar daha çok kar etmeye değil, şirketlerinin amacına odaklı. İş dünyası liderleri görevlerini yalnız ortaklık yönetmekle tutkun görmüyor. Her biri kendisini toplumsal değişimin liderliği üzerine mesul hissediyor

KPMG’nin Global CEO Araştırması, Kovid-19 Özel Versiyonu ile güncellendi. 2020 yılının başında küresel ölçekte acun devi müşareket yöneticileriyle yapılan araştırmanın devamı niteliğindeki sormaca, Kovid-19 ile sabık 10 ayda gelişim liderlerinin önceliklerinin pekâlâ değiştiğine ve şişman keyif krizini şüphesiz yönettiklerine çırağ tutuyor. Araştırmanın Kovid-19 Hususi Versiyonu, liderlik yetenekleri Kovid-19’la sınanan CEO’ların liderlik anlayışını ağız ağıza yeniden mensur ettiklerini gösteriyor. CEO dünyasında ‘karlılığa odaklanma’nın yerini ‘amaca kilitlenmek’ aldı. Büyümenin önündeki bildirme eke tehdit imdi ticaret savaşları ve buna sadık ülkeselleşme değil, ‘yetenek riski’.

Araştırma sonuçlarını değerlendiren KPMG Türkiye Başkanı Gaye Alsan, dünyayı ayrımsız gecede değiştiren Kovid-19 pandemisinin kontrol altına alınsa bile dünyanın eski normale dönmeyeceğini söyledi. CEO’ların belirsizliği yöneterek geçirdiği 2020’den çok cesim dersler aldığını vurgulayan Alsan, şöyle konuştu:

ŞİRKETLERE HASTALIK İHTİYAÇ VAR

“Bu süreçte toplumun Kovid-19 salgınıyla birlikte gelişim liderlerinden beklentilerinin farklılaşmaya başladığını gördük. Haddizatında rastgele madde bu boyutta aynı küresel esenlik krizinin ortasında ‘insanların şirketlere sebep ihtiyacı var’ sorusuna yanıt aranmasıyla başladı. Sosyal sorunları merkeze almak, yarar göndermek, insanlara sabah yeli isnat etmek, fikirleri eyleme vermek, hayatımızdaki ‘eskimemiş normaller’ amacıyla yan izah etmek herhangi bir şeyden değerli oldu. Ve dünyanın gelişigüzel durumunda hareket liderleri değiş ve değişimin getireceği yenilikler konusunda harekete geçmeye başladı. Zira Kovid-19 ile mücadelenin başında toplumun ihtiyaçlarını gelecek zorunluluğu düzlük alıyor. Şirketlerin sadece ortaklık ortaklarına ve hisse senedi yaptıkları paydaşlarına değil bulundukları ülkelerin toplumlarına, çalışanlarına ve bütününde dünyaya hizmet etmeleri gerekiyor. Kovid-19 işte bu değişimin katalizörü oldu. Çıktı işletmelerin gündemi kardan, zarardan, cirodan, maliyetten, finansallardan çok elan nazik başlıklara odaklı. Yeşil büyüme stratejileri, sürdürülebilir kalkınma çalışmaları, yeni gerçeklikte azrail deneyiminin anlaşılması, buna uygun sayısal transformasyon, eskimemiş İK stratejileri, yeteneklerin elde tutulması kabilinden gündem maddelerimiz var. Çalışanlarla yıpranmamış gerçekliği şekillendirme fırsatına sahibiz. Araştırmamız umum bu sonuçların sebebini ve ilerlediği yönü iş liderlerinin bakış açısıyla yansıtıyor.”

ÜÇ KRİTİK EYLEM ALANI

Salgından kurtulmanın ‘normale’ zaman anlamına gelmediğini kaydeden Alsan, şöyle devam etti:

“Bunun adına eskimemiş bir gelecek tanımlama fırsatı var ve üç eylem alanı nazik olacak; sürdürülebilirlik, dijitalleşme ve güvenirlik. Birincisi, liderlerin salgının sonucu namına elde edilen iklim kazanımlarını korumaları ve sürdürülebilir, yeşil bire bir ekonominin temellerini atmaları gerekiyor. İkincisi, endüstrilerin geleceğini şekillendiren dijitalleşme ile azrail davranışının bittabi değişeceği ve ortaya çıkan yıpranmamış taleplerin pekâlâ karşılanacağı konusunun anlaşılması ve anlatılması gerekiyor. Sonuç yerine, pandemi şirketlere toplumda pekâlâ töz bire bir ayırt yaratabileceklerini sergileme fırsatı verdi. Kurumların hakeza bir dönemde hangi yaptığı hiç bu büyüklüğünde koca olmamıştı. CEO’lar çalışanların, müşterilerin ve toplulukların güvenini korumalı, şirketlerinin ‘amacını’ ve bu misyon amacıyla çalıştıklarını herhangi bir fırsatta göstermeli.”

Araştırmadan ilgi çeken ara sıra başlıklar şöyle:

İLK SIRADA KAR DEĞİL GARAZ VAR

Kovid-19 CEO’ların önderlik yeteneklerini sınadı. Dünyanın sunma iri şirketlerinin eğin yöneticileri, şirketlerinin temel hedefini yarar odaklılıktan çıkarıp içtimai sorumluluklarını dikkate kayran ayrımsız murat algısı ile şekillendiriyor. Global CEO’ların elden yüzde 23’ü ve Türkiye’deki CEO’ların yüzdelik 30’u şirketlerinin genel hedefini ‘aksiyoner değeri amacıyla idare’ olarak belirtiyor. Global araştırmada CEO’ların yüzdelik 54’ü Türkiye’da ise yüzde 61’i paydaşlara odaklanan daha açık kapsamda amaca müteveccih bir yaklaşım benimsiyor. Temas beş CEO’dan biri (yüzde 22) esas hedefinin toplumu iyileştirmek olduğunu söylüyor. Türkiye’dahi ise bu cesamet yüzdelik 9. CEO’lar çalışanların, müşterilerin ve toplumların güvenini arkalamak ve yetiştirmek istiyor.

Pandeminin yıkıcı etkisi karşısında CEO’lar kâin amaçlarının aşağı toplumun ihtiyaçlarını karşılayıp karşılamadığını sorguladı. Türkiye’üstelik katılımcıların yüzde 60’ı Kovid-19 sonrası ‘amaçlarını’ yeniden kullanmak zorunda kaldıklarını tabir etti. Uğur, pandeminin başlangıcı ile birlikte CEO’lar üzere ‘rüçhan fariza’ haline geldi. Toptan CEO’ların yüzdelik 79’u krizin başından bu yana şirketlerinin amacına henüz etkili bağlar hissettiğini belirtiyor. Türkiye’deki araştırmada bu ihtişam yüzdelik 93 artık.

Empati kararları etkiledi. Küresel CEO’ların yüzdelik 39’u, Türkiye’deki CEO’ların yüzdelik 40’ı kendilerinde veya ailelerinde Kovid-19 yaşandığını söyledi. Kişi kişisel deneyimlerinden dersler çıkaran CEO’lar pandemiye gösterdikleri önemli tepkileri değiştirdiklerini kaydetti. Empatiyle yönetsel kararlarını şekillendiren CEO’ların oranı küreselde yüzdelik 55, Türkiye’bile yüzdelik 63.

SOSYAL DEĞİŞİME LİDERLİK GIRMEK

Yılında başında toptan CEO’ların yüzdelik 65’i, Türkiye’deki CEO’ların yüzde 58’i toplumun bazen sorunlarına çözüm çıkarmak için önderlik etmeye hazır olduklarını söylüyordu. 10 kamer sonra içtimai değişimin lideri olma sorumlulukları bulunduğunu tamlayan CEO’ların oranı küreselde yüzdelik 81’e, Türkiye’bile yüzde 83’e yükseldi.

Konuşu büyümeye cüret sarsıldı. Dünyada CEO’ların yüzdelik 32’si Türkiye’üstelik ise yüzdelik 27’si gelecek üç yıllık küresel ekonomik tahaccüm üstüne karamsarlar. Ancak şirketlerinin büyümesi üstüne daha güvenliler. Toptan CEO’ların hemen yüzdelik 17’si Türkiye’deki CEO’ların yüzde 20’si şirketlerinin üç almanak büyüme tahminlerinde emniyetsizlik hissediyor.

Sayısal büyüme yordam kesmeyecek. Müstevli sürecinde kullanılmamış zürriyet dijital teknolojilere yapılan yatırımlar şirketlerin amacıyla pandeminin nasıl sonuçlanacağını belirleyecek. Global CEO’ların yüzdelik 80’i, Türkiye’deki CEO’ların yüzdelik 87’si pandeminin sayısal dönüşüme ivme kazandırdığını tabir ediyor.

YETENEĞİ YÖNETEMEYEN TEHLİKEDE

Şirketleri tehdit eden riskler değişti. ‘Kabiliyet riski’ güzeşte 10 ayda önündeki 11 riski sollayıp şirketler üzere tıpkısı numaralı gözdağı haline geldi. Global CEO’lar büyümeye bariyer gördükleri geçmiş ilkokul tehdidi ‘yetenek riski – yüzde 21’, ‘hazırlık zinciri riski – yüzdelik 18’, ‘ülkeselliğe dönüş – yüzdelik 14’, ‘iklim değişikliği – yüzde 12’, ‘siber güvenlik – yüzde 10’ namına sıralıyor. Türkiye’da ise tertip şöyle: ‘Tedbir zinciri – yüzdelik 22’, ‘kabiliyet riski – yüzdelik 18’, ‘ ülkeselliğe zaman – yüzde 16’, ‘iklim değişikliği – yüzdelik 14’, ‘tahripkâr teknoloji – yüzdelik 8)

YEŞİL NEMA VE İKLİM ÖNCELİKLİ

İklim, CEO’ların gündeminde dip sıralarda. Kayırıcı yöneticiler iklim değişikliğinin ati yıllar amacıyla bati bir kazançlı ve insancasına yıldırma olacağını, şirketlerin sürdürülebilir tıpkı ekonomiyi yemlemek amacıyla yeniden nesir edilmesi gerektiğini belirtiyor. Global CEO’ların yüzdelik 65’i, Türkiye’deki CEO’ların yüzde 67’si iklimle ilgilendiren riskleri yönetmenin önümüzdeki ilkokul yıl boyunca işlerini bitmeme ettirmelerinde yeryüzü cesim prensip olacağı görüşünde. Global CEO’ların yüzdelik 71’i ve Türkiye’deki CEO’ların yüzdelik 87’si salgında elde edilen abuhava değişikliği kazanımlarını sürekli kuzuluk tebliğ etmek istediklerini söylüyor.

ESKİ DÜZENE BÖLÜM YOLLARI KAPANDI

Sakat normale bölüm bulunmayan. Kovid-19 kül dünyada gelişim ika alışkanlıklarını radikal şekilde değiştirdi. Pandemi bitse da eski düzene kaçmak bundan sonra imkansız. CEO’ların gündeminde ‘kullanılmamış çalışmayı planlamak’ var. Toptan CEO’ların yüzdelik 77’si ve Türkiye’deki CEO’ların yüzde 67’si pandeminin bu sürecin başında kullanmaya başladıkları sayısal iş birliği ve iletişim araçlarını geliştireceklerini söylüyor. Global CEO’ların yüzde 73’ü, Türkiye’deki CEO’ların yüzden 87’si uzaktan çalışmanın yetenek havuzunu oldukça genişlettiği görüşünde. Global katılımcıların yüzde 63’ü ise önümüzdeki dönemde fiziksel hareket alanlarını küçülteceklerini belirtiyor. Türkiye’üstelik ise bu ululuk yüzdelik 60.