Mütemmim Başvuru Merkezi (TBM) Ülfet Komisyonu Başkanı Avukat İzzet Doğan, Yargıtay’ın içtihadına göre konutta yıllık icar artışında Sıkıntılı İçi Müstahsil Değer Endeksi’nin (Yİ-ÜFE) almanak artışının değil 12 mahiye ortalamasının dikkate alınması gerektiğini söyledi.
Doğan, “Yani Yargıtay içtihadına göre ekimde yıllık kira artışı genişlik aşkın yüzde 46,15 değil yüzdelik 21,36 olabilir.” dedi.
Doğan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ekim-teşrinisani aylarının icar kontratlarının gösterişli tıpkı şekilde yenilendiği çevrim olduğunu kaydederek, yüz binlerce hassaten milyonlarca konut sahibinin kira artışı üzere TÜİK rakamlarını beklediğini söyledi.
Borçlar Kanunu’nda vadi düzlük düzenlemeye göre icar artışına 1 Orak Ayı 2012’den beri kanuni benzeri peş hat getirildiğini tabir fail Doğan, bu kapsamda, icar artışlarında Yetersiz İçi Yetiştirici Kıymet Endeksi’nin (Yİ-ÜFE) dikkate alındığını vurguladı.
Doğan, meskenler üzere uygulanan olan bu kuralın, iş yerleri üzere 1 Temmuz 2020’ye büyüklüğünde ertelendiğini anımsatarak, ancak ister ÜFE’nin, gerekse Mütemmim Karşılık Endeksi’nin (TÜFE) şırakkadak çok hesaplanma yöntemi olduğunu bildirdi.
İzzet Doğan, TÜİK’e bakarak bu oranların, ayrımsız eski aya göre değiş, eski yılın ayrımsız ayına bakarak değişim, sonuç on iki maaş ortalamalara bakarak değiş şeklinde hesaplandığını kaydetti.
YÜKSEK ARTIŞTA DURUŞMA YOLU AÇIK
Doğan, kanunda yıllık icar artırımının bu oranlardan hangisine göre yapılacağının belirtilmediğini hatırlatarak sözlerini şöyle sürdürdü:
Yİ-ÜFE eylülde aylık bazda yüzdelik 10,88, yıllık bazda ise yüzde 46,15 çoğalma gösterdi. Ilkgüz ayı itibarıyla 12 maaş ortalamalar dikkate alındığında ise yüzdelik 21,36 arttı. Yani Yargıtay içtihadına bakarak ekimde yıllık icar artışı bildirme aşkın yüzde 46,15 değil yüzdelik 21,36 tür. Tüketicilerimiz yüzdelik 21,6’nın üzerinde yahut Yİ-ÜFE’nin almanak bazdaki artışı olan yüzdelik 46,15 üzere bir artışla karşılaştığında Yargıtay’ın kararını emsal göstererek hukuki yollara başvurabilir.”
Doğan, yaz aylarında döviz kurlarında meydana mevrut yükselişle gelişigüzel görülen zamlar sonrası icar kontratlarını yenileyecek tüketicilerin huzursuz olduğunu söyledi.
Yargıtay’ın kararının tüketicilerin elini güçlendirdiğini dile getiren Doğan, “Bu içtihad olmasaydı ihtimal birlikte kâh bölük sahipleri icar rakamında yüzde 40’ı aşan zamlar yapacaktı.” diyerek konuştu.
– “Kira zammında ÜFE-TÜFE ortalaması dikkate alınsın” önerisi
Doğan, Eskimemiş Tutum Programı’na (YEP) bakarak kiralardaki üst sınırın ÜFE hesabına, TÜFE fiyatları temel alınarak belirleneceğine müteveccih yeni düzenlemeye değinerek, “Bu düzenleme mütemmim açısından giderek zıt mümkün. Kiraların yetiştirici fiyatları hesabına, tüketici fiyatlarına göre belirlenecek olması, kiracılar için eğreti bire bir önlemdir.” diye niteleyerek konuştu
Bu dönemlerde TÜFE’nin ÜFE’den bağan olduğunu dile getiren Doğan, sözlerini şöyle tamamladı:
“Fakat ati dönemlerde ÜFE’deki artışın TÜFE’ye birlikte yansıması kaçınılmaz. Bu nedenle söz konusu aranjman gelişmemiş süreliğine ve eğreti avantaj sağlayabilir. Ayrıca ÜFE yerine TÜFE çoğalma oranlarının uygulanması önümüzdeki yıl başından itibaren cins olabilecektir. Zira YEP 2019 yılında yürürlüğe girecektir. Bizce, tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilgilendiren sözleşmelerinde temas iki artışın ortalamasının ana alınması adil tamam.
bu bakımdan icar artış oranlarının daima yeniden belirlenmesinin önüne teslim etmek için yapılacak yasalı düzenlemelerde, ‘Bir esbak icar döneminde yetiştirici-tüketici karşılık endekslerinden birkaç olanın artış oranını geçmemek amacıyla geçerlidir’ yahut ‘Tarafların yenilenen icar dönemlerinde uygulanacak icar bedeline ilgili anlaşmaları, tıpkı eski kira yılında üretici-tüketici karşılık endekslerinin ortalamasındaki artma oranını geçmemek için geçerlidir’ şeklinde yasal bire bir düzenleme yapılması yerinde evet.”
