TÜSİAD, TÜRKONFED ve Mürekkep Milletler Karı Birimi (UN Women)Türkiye hareket birliğinde, Kovid-19 salgınının özel sektör üzerindeki olası etkilerini toplumsal eşey bakış açısından fark etmek amacıyla hazırlanan “Kovid-19 Salgınının Kadın Çalışanlar Açısından Etkileri” Araştırmasının bulguları kamuoyu ile paylaşıldı.
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emel Memiş vasıtasıyla ölçülü ve işletmeler nezdinde yapılan ankete binaen hazırlanan araştırı, Kovid-19 salgınının hür teşebbüs üzerindeki beklenen etkilerini içtimai seks göz açısından anlamayı ve kriz dönemlerinde özel sektörde sosyal cinsiyet eşitliğini gözetecek politikalar geliştirilmesine katkıda bulunmayı hedefliyor.
Toplantının küşat konuşmaları Konfedere Uluslar Karı Birimi Türkiye Mevki Direktörü Asya Varbanova, TÜRKONFED Umumi Heyet Başkanı Orhan Turan ve TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Simone Kaslowski eliyle gerçekleştirildi.
Simone Kaslowski: “Hiçbir krizden, toplumun yarısını geride bırakarak çıkamayız”
“Krizlerde, salgınlarda, tabii afetlerde kadınlar ve erkekler farklı şekilde etkileniyor. Tetkikat bu zümre akse anlarında ve sonrasında kadınların erkeklerden elan menfi etkilendiklerini ortaya koyuyor. Bu durum Kovid- 19 salgını üzere üstelik geçerliliğini koruyor.
Kovid- 19 tedbirleri kapsamında evden çalışmanın ve ocak süresince geçirilen zamanın artmasıyla, kadınlar ve kız çocuklarının üzerindeki hizmet yükümlülükleri ve ev işlerine harcanan zaman de artıyor. Bunun beraberinde, kadınlar ve kız çocukları mütezayit oranda eş içi çabuk çabalamak zorunda kalıyor.
Bu sorunlarla savaş etmezsek toplumsal eşey eşitsizlikleri derinleşecektir. Karı hakları konusunda şişman mücadeleler ve toplumsal dönüşüm ile elde edilen kazanımları henüz ileriye katlanmak gerekirken, krizin bizi bu hedeften uzaklaştırmasına müsaade veremeyiz. Tek krizden, toplumun yarısını geride bırakarak çıkamayız.”
Orhan Turan: “Karı-eş birlikte hayatı tahvil gücüne sahibiz”
“Kovid- 19 salgını iktisadi, toplumsal ve sosyal belirsizlikler yaratırken, tıpkısı zamanda iri bir dönüşümün üstelik kapılarını aralıyor. Murahhas, etraflı ve eşitlikçi tıpkı tatlılıkla krizi yönetenler, tünelin ucundaki ışığın bayağı çıkış olduğunu biliyor. Potansiyelimizin yüzde 100’ünü, değer ve adaletli bire bir herkes ile kalkınma yolculuğumuzun öznesi yapabiliriz.
Pandemi döneminde alelhusus hareket, aile, bala ve buğulanmış bakımı ile çocukların eğitim bilimi sürecine de destek olan kadınların üzerindeki iyon hafifletilmesi gerekiyor. Sosyal seks eşitliği temelinde zihnî ve kültürel değişimi, eğitim ilkin girmek üzere sistemsel ayrımsız dönüşümle sağlayabiliriz.
Sosyal zenginlik amacıyla toplumun yüzdelik 100 katılımı makro. Içtimai bolluk amacıyla kadınların hayatın rastgele alanına yüzdelik 100 tekmil eşitlikçi katılımı şart! Fazlalık ayrımcılık değil sosyal eşey eşitliği temelinde adil ayrımsız sistemin inşası ile eş-erkek gelişigüzel hayatı tahvil gücüne sahibiz.”
Asya Varbanova: “Kadınlarda 1.1 milyon hisse senedi kaybı yaşandı”
Toplantıda küşat konuşması yapan UN Women Türkiye Talih Direktörü Asya Varbanova şunları söyledi: “Kovid-19 hisse senedi gücü piyasasındaki var olan eşitsizlikleri derinleştirdi. Salgının özellikle kadınların işleri, kariyerleri ve gelirlerine pahal etkileri oldu. April 2020 ayının verileri kadınların 1.1 milyon hisse senedi kaybı yaşadığını gösterirken, bu cirim erkeklerde 1.5 milyon olarak gerçekleşti. Henüz az sayıda eş işini kaybetmiş kabilinden görünse üstelik, kadınların hisse senedi gücüne iştirak oranlarının erkeklere nazaran düşük olduğu düşünülürse, kadınlar vahim oranda bir aksiyon kaybı yaşadı.”
Kadınların konuşu güçlenmesi ve içtimai eşey eşitliğini akdetmek üzere hükümetler, şirketler, işverenler, müteharrik organizasyonları, sivil cemiyet kuruluşları ve akademi koyulmak üzere kamu paydaşların dönüştürücü politikalar üretmeleri gerektiğinin altını çizen Varbanova, TÜSİAD ve TÜRKONFED’e hele içtimai cinsiyet eşitliği üstüne yaptıkları çalışmaları amacıyla teşekkür etti.
Dan Seymour: “Kovid-19 hepimiz için bire bir intibah çağrısı, var olan sorunları düzeltmemiz üzere aynı punt”
Kovid–19 krizinin içtimai eşey eşitliği bakış açısıyla yönetilmesinde kadınların liderliğinin önemine değinen UN Women Önemli Ortaklıklar Direktörü Dan Seymour, “Kovid–19 kadınlara yönelik çabukluk, kazançlı güçlenme kadar konularda var olan eşitsizlikleri daha da derinleştirdi. Krizin etkileri kadınlar vasıtasıyla henüz aşkın hissediliyor. Familya içi bakım, ocak-hareket dengesi ve kariyer kabil konularda kadınlar bati zorluklar yaşıyorlar. Kovid–19 hepimiz için ayrımsız uyanış çağrısı, var olan sorunları düzeltmemiz üzere aynı okazyon” dedi. Hususi sektörün var olan sorunları fasletmek üzere adisyon verebilir ve sorunlara odaklı çalışmaları gerektiğini hatırlatan Seymour, UN Women’ın bu konuda yüce aynı eş olmaya devam edeceğini sözlerine ekledi.
Açılış konuşmalarının ardından, hep 339 şirketin katıldığı “Kovid-19 Salgınının Avrat Çalışanlar Açısından Etkileri” araştırmasının sonuçları Ankara Üniversitesi Panel Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emel Memiş vasıtasıyla katılımcılarla paylaşıldı.
Aktiflik, TÜSİAD Umumi Heyet Üyesi ve Içtimai Politikalar Yuvarlak Masa Başkanı Nüket Küçükel’in moderatörlüğünde, TÜRKONFED Umumi Heyet Komutan Yardımcısı ve İş Dünyasında Eş Komisyonu Başkanı Fesleğen Aktar ve Mürekkep Uluslar Eş Birimi Izlence Yöneticisi Zeliha Ünaldı’nın katılımıyla gerçekleşen “Krizi Eşitlikçi Idare Etmek Kabil mü?” paneli ile devam etti.
Panelde araştırma bulguları ışığında Kovid19 sürecinde içtimai cinsiyete duyarlı müdahaleler alınması amacıyla öneriler paylaşıldı.
Araştırmanın yetişkin bulguları şöyle:
Kovid-19 döneminde eş ve eş çalışanların yaşadıkları ana mesail birbirinden ayrışıyor.
Kovid-19 döneminde avrat ve erkek çalışanların sorun kendisine gördükleri 3 konuya bakıldığında kadınların yüzde 99’unun kalan ocak işleri ve bakım sorumluluğu, yüzde 97’sinin engin/evden say ile mütezayit gelişim yükü, yüzde 95’inin ise bulut, ruh bilimsel ruhsal gerilim ve tükenmişlikten, erkeklerin ise yüzdelik 74’ünün müstevli döneminde ücret/gelir yetersizliği, yüzdelik 69’unun iletişim ve enformatik teknolojilerine kısıtlı muvasala ve yüzde 65’inin psikolojik ruhsal gerilim ve tükenmişlikten bahsettiği kaydedilmiştir.
Eş ve eş çalışanların yaşadığı sorunlarda genişlik iri fark aile-hareket dengesi ve kalan hız bağlantılı.
Araştırmada, eş ve erkek çalışanların yaşadığı sorunlarda bildirme balaban farkın eş-hareket dengesi ve küsurat eş içi sürat angajmanlı olduğu görülmüştür. Araştırmaya katılan işletmelerin neredeyse tamamında (yüzde 99) kadın çalışanlar marifetiyle ortak yerine anlamsız sorunlar arasında küsurat ev işleri ve bala/buğulanmış/tutkun bakımı nedeniyle karşılaşılan zorluklar belirtilirken, işletmelerin yüzdelik 25’inde bu sevgili rical marifetiyle iletilmiştir. İşletmelerin yüzde 89’unda eş çalışanlar sülale içi şiddetin arttığını belirtirken, yüzde 19’unda erkekler vasıtasıyla bu soruna belen edilmiştir.
Kovid-19 döneminde kadınların karşılaştığı sorunlara tam tılsım alınamıyor
Kovid-19 salgını ve ait kısıtlamalar başladığından bu yana çalışanların yaşadığı stresi azaltmak ve umumi refahlarını esermek üzere, araştırmaya katılan işletmelerin yüzde 76’sı özel önlemler aldığını belirtmiş, fakat yalnız yüzde26’sı avrat çalışanlara müteveccih özel ilaç alındığını anlatım etmiştir. Bunun yanında sülale ve gelişim dengesine müteveccih bilgelik toplayan şirketlerin oranı yüzdelik 14, bağırsak bildirişim yapan şirketlerin oranı yüzde 13 ve tıpkı konuda özel ilaç kayran ortaklık sayısı 3’soy. Benzer şekilde ev-içi şiddete müteveccih selen toplayan şirketlerin oranı yüzde 1.5, çöz bildirişim yapan şirketlerin oranı yüzde 6 ve hususi tılsım kayran iştirak sayısı 1’dir.
Muadele endeks değeri yükseldikçe tedbir alma eğilimi yükseliyor
Araştırı kapsamında tıpkı muadele endeksi oluşturulmuş, bu endekste müsavat ilkelerine yönelik üstenme vermiş olma/imzacı olma, akreditasyon faaliyetlerinde teşrikimesai çalışmaları ika ve becerikli pozisyonlarında değer kumar terazi kriterleri dikkate alınmıştır.
Muadele endeks değeri yükseldikçe Kovid-19 salgınının etkileriyle mücadelede şirketlerin, artan hareket yüküne alın karı-hisse senedi dengesine müteveccih ve familya içi şiddete müteveccih tılsım alma eğilimi da artış göstermektedir.
Araştırma sunumunun peşi sıra güruh, Mürekkep Uluslar Eş Birimi Stratejik Ortaklıklar Direktörü Dan Seymour’ın, “Kadınların Krizden Güçlenerek Çıkması üzere Özel Sektörün Rolü ve Uluslararası İyi Uygulama Örnekleri” antetli esas tema konuşmasıyla devam etti.
Araştırmada verilen öneriler
Sosyal cinsiyete duyar müdahaleler amacıyla öneriler
1. Akse etkilerinin görünür kılınması: Düzenli olarak salgının etkilerine dayalı, cinsiyete göre ayrıştırılmış haber ve vukuf toplanması
2. Krize dayanıklı eşitlikçi müdahaleler: Şirketlerin çalışanlarının kriz dönemlerinde ameliye ihtiyaçlarını karşılarken sosyal seks eşitsizliklerini derinleştirmeyecek önemli (eşitlikçi ve transformatör) müdahaleler planlanması
3. “Müsavat Endeksi”nin Kullanımının Yaygınlaştırılması: Kovid-19 sürecindeki müdahalelerinin toplumsal cinslik eşitliği açısından değerlendirilmesinde, bu araştırma verileriyle oluşturulan “Teadül Endeksi”nin ve bileşenlerinin (WEPs taahhüdü, avrat tutumlu sayısı vb.) işletmelerce kullanımının yaygınlaştırılması
4. İşbirliklerinin Artırılması: Dış paydaşlar (kamu ve değişik şirketler) ve STK’lar ile iş birliği yapılması
5. Içtimai cinsiyete hassas destek mekanizmaları ve politikalar konusunda mevzuatın gözden geçirilmesi
6. Toplumu harekete geçirme ve kamuoyu farkındalığı: Ortaklıklar ve aksiyon birlikleri ile içtimai cinsiyete dayalı şiddetin bilinmesi, ele alınması ve bu alanda önleme gayeli verilen mesajların güçlendirilmesi üzere iş, hanek ve spor dünyasındaki cila modellerin harekete geçirilmesi
Ulusal mevzuat ve politikalara müteveccih öneriler:
1. Ulusal yöntem ve stratejileri belirleyen anne belgelerde sosyal seks eşitliğinin bire bir uğur kendisine saha alması
2. Salgın sürecinde ve genelde akse dönemlerinde hazırlanan heveslendirme ve bindi paketlerinde toplumsal eşey eşitliğinin gözetilmesi: Örneğin ebeveynlere bakım izni, streç himmet ve hizmetlere muvasala sağlayıcı uygulamaların isteklendirme paketleri kapsamına girmesi veya kurtarma ve isteklendirme paketlerinin, sülale gelişim dengesi üstüne mümkün etkileri göz önüne alınarak tasarlanması vb.
3. Mücahede Modellerinde Sürekli Değişiklik Kararlarının Sosyal Cinsiyet Eşitliğine Etkileri Itibarıyla Değerlendirilmesi: Kovid-19 tedbirleri sonrasında kalımlı olarak uzaktan çalışmaya geçiş olasılığının tamlık boyutlarıyla tartışılarak ele alınması engin/evden çalışmanın kadınlar açısından farklı zorluklar ve ihtiyaçlar ortaya çıkardığının dikkate alınması.
4. Aile ve bakım yükümlülüklerinde eşitsizlikle savaşım üstüne uluslararası kalburüstü uygulamalar incelenerek totaliter politika adımlarının oluşturulması ve hedefler belirlenmesi.
5. Uluslararası örneklerde olduğu kabil ve millî yöntem belgelerinde düzlük aldığı için aksiyon ve karı yaşamını uyumlaştırma hedefi kapsamında özellikle yavru bakım kurumları girmek için bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması.
Bundan ahir adımlar
Araştırmanın bulgularından hareketle TÜSİAD, TÜRKONFED ve UN Women tarafından özel sektöre müteveccih “krizi eşitlikçi sarmak” konulu benzeri aplikasyon rehberi hazırlanacağı ve yaygınlaştırılacağı açıklandı. WEPs taahhütlerine üstelik dayandırılacak bu delil ile şirketlerin kriz dönemlerinde çalışanlarının ameliye ihtiyaçları karşılanırken içtimai cinsiyet eşitsizliklerini derinleştirmeyecek eşitlikçi ve transformatör müdahalelerin planlanması amaçlanıyor. Antrparantez krize dayanıklı sürdürülebilir hile modellerinin benimsemesi hedefleniyor.
