TÜRKİYE’nin genişlik büyük fidanlıklarından Kahramanmaraş’taki Tekir Fidanlığı’nda, sedirin tohumdan ağaca yolculuğu başladı. Eş işçiler tarafından kozalaklardan çıkarılmaya başlanan tohumlar, 2 sene bilahare fidan yerine Türkiye’nin dört bir yanına gönderilerek geleceğin ormanı olacak.
Kahramanmaraş Orman Nahiye Müdürlüğü’nün Onikişubat ilçesinin Tekir Mahallesi’ndeki fidanlığında, arkalıksız fidanı üretimi için çalışmalar başladı. Bu yıl işçiler aracılığıyla toplanan 25 ton kozalak, yumuşaması amacıyla tıpkı müddet suda bekletildikten sonraları avrat işçiler yoluyla parçalanmayla başlandı. Parçalanan kozalaklar, henüz bilahare münhal havada kurutulmaya bırakılırken, elenip tohumları ayrıştırılıyor arkası sıra de tüplere dikiliyor.
Tekir Fidanlığı Şefi Orman Mühendisi Remzi Tefek, 1968’den bu yana fidanlıkta sedirden karaçama, ardıçtan fıstık çamına, andızdan erguvana büyüklüğünde bir nice orman ürününün üretildiğini ve bu fidanların gelen talebe bakarak Türkiye’nin dört bir tarafına gönderildiğini söyledi. 96 bin metrekarelik küşade alana cemaat fidanlığın kestirmece 5 milyon istihsal kapasitesi olduğunu ve fidanlığın birincil türünün Toros sediri olduğunu belirten Tefek, 100 kilo kozalaktan 7 kilo soy sop çıktığını, 1 kilogram tohumdan birlikte 4 bin sedir fidanının yetişildiğini kaydetti. Tefek, şöyle devam etti
Toros sedirimizin 2 yaşında benzeri amut haline gelmesi amacıyla 50 kamer gibi bir müddet lazım. Bunun 26 ayı tohumunun tekâmül süreci. Olgunlaştıktan sonradan ilk teşrin-son teşrin gibi olgunlaşan bu kozalakları topluyoruz bilahare kozalakları buraya getirip 20-25 bölüm teknik işleme bağımlı tutuyoruz. Daha sonraları bu tohumları çıkarıp tüplü poşetlerde veya berrak toprak sürümü üzere yastıklarımıza bu tohumları ekiyoruz. 2 yıl da dikime amade ayla hulul süreci var. Yani 50 kamer kadar bire bir sürede dikime hazır kuzuluk geliyor. Dışarıdan bakıldığında çokça mahdut kabil görünüyor amma amiyane tıpkı güçlü ve meşakkatli işlemlerden geçiyor.
‘BU KADAR FAALIYET VERİYORUZ, YANGINLAR GÖRDÜKÇE İÇİMİZ ACIYOR’
Tohumların kozalaklardan çıkarılıp tüple ekilmesine, fidanların yetiştirilmesinden toprağa dikimine kadar seçkin takkadak düzlük düz karı işçiler ise yaptıkları işin hem zahmetli hem de sıkıcı olduğunu belirtti. 3 yıldır fidanlıkta çalıştığını tamlayan işçilerden Fatma Budak, Kozalaklar dağlardan toplanıp getiriliyor. Günlerce ıslanıyor ondan bilahare üstelik elimizde açıp tohumları çıkarıyoruz. Çokça print bir gelişim. Geçmiş kozalakları elimizle ayıklıyoruz bilahare makinelere gidiyor orada eleniyor. Ondan sonra tekrar bize geliyor ve elimizle yoğuruyoruz. Elan sonra esasen eliyoruz ve tohumlar çıkıyor. Daha sonra tohumları tüplere ekiyoruz ve dikme haline gelince bile ekiyoruz. Bu kadar himmet veriyoruz ve orman yangınlarını gördükçe içimiz acıyor. Çünkü ayrımsız fidanı desteklemek dümdüz değil, çocuk gibi bakıyoruz burada dedi.
