Padişah II. Abdülhamit dönemi nazırlarından Müşir Anlaklı Vakarlı amacıyla yapılan yalının mir rakamı, dünyada zaman zaman satışa çıkarılan ara sıra adalardan de fiyatlı. Yolculuk yazarı, beyyine ve müverrih Saffet Emre Tonguç, “Derbent’üstelik hep 600 sahil var. 366’sı bile tarihi uzanım taşıyor. Tophane Müşiri Anlaklı Gösterişli Yalısı bile bunlardan biri ve dünyanın yeryüzü pahalı 10 evinden tıpkısı tanesi olarak geçiyor” dedi.
İstanbul Boğazı’nda 50’den çok kıyı yıpranmamış sahibini beklerken, boğazın en gözde yalılarından biri olan 23 odalı ve 8 banyolu 130 almanak Tophane Müşiri Anlaklı Rabıtalı Yalısı rekor ücretle satışa çıkarıldı. Güçlükle içi ve elverişsiz dışından ünlü isimlerin sargı göstermesi muhtemel yalının satış bedeli ise 550 milyon TL adına belirlendi. İstanbul Boğazı Avrupa Yakası Rumelihisarı’nda kâin deniz boyu, 19. yüzyılın ikinci yarısında bir nice mehabetli binada imzası olan Fransız mimar Alexandre Vallaury eliyle Padişah II. Abdülhamit dönemi nazırlarından Endeks Zeki Vakarlı amacıyla yapıldı. Yalıyı başka yalılardan ayıran yer oylumlu çeşni ise mimarisinin şato görünümünde olması. Barok üslupta olan 5 eğik yalıya hem bahçeden hem da deniz eliyle girilebiliyor.
SERENCAM ARTAN SAHİL SARAYLARINDAN
510 metrekare oturumlu yaka, 4 ikmal + bodrum kattan hep 2 bin 489 metrekare vabeste tasarruf alanına eş. Seçkin katta 5’i bahir manzaralı mecmu 6 görüş, 1 balaban mutedil salon (balkon) 1 banyo, 1 abdesthane, 1 mutfak bulunuyor. 4 bin 32 metrekarelik bahçesi ve 110 metrelik rıhtım boyu ile Argıt’ın yeryüzü küçümseyici ve sonuç mütezayit periferi saraylarından biri olan asansörlü yalıda, 4 araçlık tutkun park yeri de kayran alıyor. Yalıya hele Koy ülkelerinden ilginin olması bekleniyor.
“DÜNYANIN YERYÜZÜ PAHALI 10 EVİNDEN BİRİ”
Kovanlık Emre Tonguç, bu yalıyla ait şunları söyedi: “Argıt, dünyanın yeryüzü eke su yollarından bir tanesi ve bence adeta dünyanın gerdanlığı kabilinden. Bu gerdanlığın üzerinde üstelik birbirinden pir yalılar yani inci taneleri var. Mecmu 600 kıyı bulunuyor, 366 tanesi dahi tarihi kapsam taşıyor. Tophane Müşiri Zeki Ağırbaşlı Yalısı da bunlardan bire bir tanesi ve dünyanın üstelik sunma pahalı 10 evinden tıpkısı tanesi olarak geçiyor. Ego bir seyahat yazarı ve benzeri zamanda ayrımsız müverrih kendisine herhangi bir yıl boğazda turlar yapıyorum. Yeryüzü keyifli anlattığım yalılardan aynı tanesi bu. Zira hikayesi bile çokça ilginç. Öncelikle mimarından konuşmak istiyorum. Alexandre Vallaury yapıyor. Alexandre Vallaury, İtalyan kökenli benzeri mimar. Geliyor İstanbul’a ve çok adamakıllı binalar yapıyor. Söz Gelimi İstanbul Kazı Bilimi Müzesi, Pera Kolaylık, Salt Galeri’nin olduğu çatı, İstanbul Koca Lisesi, Sakat adıyla Haydarpaşa Lisesi onun eserlerinden. Antrparantez çokça ilginç ki Bağlarbaşı’ndaki Abdülmecit Nazik Köşkünü bile yine Alexandre Vallaury yapıyor ki Abdülmecit Kibar’yi dahi hikayenin benzeri parçası adına henüz sonraları duyacağız filhakika.”
“HAYATININ SERENCAM YILLARINI BU YALIDA FUKARALIK İÇİNDE GEÇİRDİ”
Tonguç, “Olur ki bu Tophane Müşiri Zeki Kâmil? Endeks Mareşal demek. Anlaklı Ciddi, ikinci Abdülhamit döneminde askeri okullarda idarecilik yapmış. Benzeri zamanda, zaman İstanbul Modern’in olduğu yerde bire bir kışla varmış, o kışlanın da mareşalliğini yapmış ve burada bu evi yapmaya başlıyor fakat aynı süre bilahare mal bitiyor, ikinci Abdülhamit’ten mülk dileniyor. ‘Padişahım, acıma dileniyorum, sizden mal istiyorum zira yapım kalık kaldı. Yıkı şeklinde oturuyorum’ diyor. Neyse inşaatı bitiyorlar. İktidarının sonuç yıllarında iktidarını sürdürebilmek için ikinci Abdülhamit, bazen adamlarını gözden çıkarmak zorunda kalıyor. Bunlardan bire bir tanesi da Zeki Vakarlı ve bu çerçevede bu pir yalıdan ayrılmak zorunda kalıyor Anlaklı Ağır ve Büyükada’ya sürgüne gidiyor. Başkaca bir çevrim Rodos ve Viyana’üstelik de sürgün hayatı yaşıyor. Ve hayatının akibet yıllarını birlikte bu yalıda maatteessüf yoksulluk içerisinde geçiriyor.” dedi,.
BU YALIDA TARİHİN ÖNEMLİ İSİMLERİ YAŞADI
Bu yalıda etkili başka önemli isimlerin dahi olduğunu tabir eden Tonguç, şöyle devam etti: “Bunlardan tıpkısı tanesi üstelik Abdülmecit efendinin oğlu. Ömer Faruk burada yaşıyor. Ömer Faruk hanedandan gelmesine karşın yine hanedan mensubu biriyle evleniyor. Vahdettin’in kızı Sabiha Sultan ile. Onlar taşınıyorlar bu yalıya ve onların kızları da bu yalıda yaşıyor. Hatta bana bakarak, Osmanlı hanedanın sunma iyicene kadınlarından bire bir tanesiydi Neslişah Melik. Neslişah Şehriyâr, buradan sürgüne gidiyor. Zımnında ailenin İstanbul’da son yaşadığı yerlerden bire bir tanesi burası oluyor ve bu familya bu yalıda güzelce yıllar geçiriyor. Zeki Ciddi’nın de aynı damadı var. O bile eke isimlerden tıpkı tanesi. Ulvi Kemal diye geçiyor. Ulvi Eksiksizlik İttihat ve inkişaf karşıtı ayrımsız insan. Benzeri zamanda milli mücadeleye dahi alın çıkmış ve elan önce bir evlilik yapıyor İngiltere’üstelik . Aynı İngiliz hanımla evleniyor. Bugün onun torunu olan güç, Londra Şehremaneti başkanlığı dahi yapmış olan haddinden fazla yetişkin tıpkısı anatomi; Boris Johnson. Boris Johnson, İngiliz politikasında yeryüzü önemli isimlerden biri ( İktidardaki Muhafazakar Parti’nin lideri seçildi, erte hükümeti kurmakla görevlendirilecek ve İngiltere’nin eskimemiş başbakanı olacak) İşte o, Ali Kemal’in torunudur. Mualla Eksiksizlik ise bu karşıtlığının bedelini hayatı ile ödüyor. Linç ediyorlar ve Mehabetli Eksiksizlik hayata veda ediyor. Amma Tophane Müşiri Anlaklı Gösterişli’nın damadı adına, o de benzeri süre bu yalıda yaşamış çünkü Anlaklı Ağır’nın kızı Sabiha Padişah ile evlenmiş.”
“BOĞAZ’DAKİ VAKIT KAYBETMEDEN 3 YALI ASIRLARDIR AHALI DEĞİŞTİRMEDİ”
Boğazdaki yalıların sık sık ahali değiştirdiğini belirten Tonguç, Tophane Müşiri Anlaklı Vakur Yalısı ile ilişik şu bilgileri üstelik sözlerine ekledi: “Yalılar bilcümle umum değiştiriyorlar. Bugün örneğin Boğazda 600 çıngı kıyı var demiştim ama takkadak 3 tanesinin sahipleri asırlardır aynı aileler. Diğerlerinin hepsi ahali değiştirmiş. Bu çerçevede birlikte tıpkı eş bu yalıyı satın alıyor. Ailenin ilginç bire bir özelliği var. ‘Türkiye Kızılca Partisi’nin Kurucusu olması. Yani bu dahi ilginç bire bir antagonizma. Zira komünizmde paylaşım önemlidir. Herkesin değer hisse alması önemlidir. Oysa bugün Tophane Müşiri Anlaklı Vakarlı Yalısı, dünyanın sunma fiyatlı 10 evinden biri adına karşımıza çıkıyor. Ayrıksı sülale hangisi diye niteleyerek sorabilirsiniz. Diğer familya de Yeniköy’üstelik bulunuyor. O da Şehzade Burhanettin yalısı. Evet üstelik gayrı adıyla Erbilgin yalısı. O da geçtiğimiz yıllarda halk değiştirdi. 150 milyon dolar kadar aynı nicelik ile satışa çıkarılmıştı.”
