Türkiye’dahi faziletkâr dolar kuru zımnında küsurat yapım maliyetleri, hane arzının azalması ve kentsel transformasyon çalışmaları dolayısıyla, Türkiye genelinde ağır bire bir hane sıkıntısı yaşanıyor. Özellikler 15 milyonu aşkın nüfusuyla Türkiye’nin yer şişman metropolü olan İstanbul’bile, hem komutan hem kiralama bedellerinde fahiş artışlar özen çekiyor.
Pandemi öncesinde 400 bin TL civarındaki evlerin fiyatı, bugünlerde 750 bin TL’ye kadar çıkma durumda. Sadece satılık değil, kiralık daire fiyatları birlikte uç uçuklatıyor. Faziletli fiyatlar ve bildirme sıkıntısı zımnında, 100 bin ailenin kiralık karı bulma sorunu yaşadığı belirtiliyor. DW Türki’den Aram Kültür Duran’a konuşan İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası (İEKO) Başkanı Nizamettin Aşa, özellikle İstanbul genelindeki kentsel tahavvül çalışmalarının hayata geçmesi ile basamak sıkıntısının arttığına işaret ediyor. Nizamettin Aşa, “Kabataslak benzeri deyim ile tahminî 10 bin bina yıkılacak ve sayı farkı beniz bin kerte halkı kiralık karı arıyor” diyor.
Hem as hem bile kiralamada yaşanan fahiş fiyat artışlarında, kentsel inkılap projelerinin hayata geçirilmesindeki plansızlığın faal olduğu belirtiliyor. Yıkılan evlerin adına yenileri yapılmadığı için, evlerinden sâdır vatandaşlar yaşayacak sülale bulmakta zorlanıyor. İEKO Başkanı Nizamettin Aşa, elden birkaç ay süresince 100 binin üstünde kiralık talebi oluştuğuna dikkat çekiyor. Fakat şu anda inşaat piyasasında bu mektepli karşılık verecek hane bulunmadığını dile getiren Aşa, “Kentsel inkılap aşamalı olsaydı böyle benzeri külfet yaşamayacaktık” diye niteleyerek konuşuyor.
Karşılık artışında Görgülü ve Muğla geçmiş sıralarda
Gayrimenkul değerleme platformu Endeksa.com’un verilerine bakarak, 2020-2021 döneminde Türkiye genelinde ev komutan fiyatlarında yıllık derece artışı yüzde 29,7, kira fiyatı artışı ise yüzde 16,7 namına gerçekleşti. Bu dönemde ev metrekare satış fiyatları sunu haddinden fazla kalan yer yüzdelik 54,5 ile Entelektüel olurken, onu yüzde 51,3’lük artışla Muğla izledi. İl genelinde 9 bin 280 TL/m2 ortalama satış bedeli ile Muğla en faziletkâr metrekare mir fiyatına topluluk şehir oldu. Muğla’daki denk artışlarında Bodrum, Marmaris, Datça kadar turizm merkezlerine olan dilek belirleyici oldu.
2020-2021 döneminde TL/m2 satma fiyatlarındaki değişim incelendiğinde İstanbul’de yüzdelik 24,79, İzmir’de yüzde 30,42, Ankara’de yüzdelik 22,14, Antalya’bile yüzdelik 40,78’lik yükseliş gözlendi. Türkiye genelinde Hakkari, yüzdelik 3,72’lik düşüşle basamak metrekare fiyatlarının düştüğü biricik toprak oldu.
Göz kiralarındaki 2020-2021 arası yıllık TL/m2 değer atışı incelendiğinde ise, yüzdelik 89,23’lik artışla Muğla reis olurken, ortalama metrekare kiraları 43,8 TL’ye ulaştı. Muş, yüzde 87,07’lik icar artışı ile ikinci sıraya oturdu. Hakkari yüzde 54,55’lik icar artışı ile ilgi çekti. İstanbul’bile yüzde 24,87, İzmir’bile yüzdelik 20,35, Ankara’birlikte 10,98, Antalya’birlikte ise yüzde 15,14’lük çoğalma gözleniyor.
“Fiyatların henüz bile yükselmesi bekleniyor”
Evet hane fiyatlarındaki yükseliş bitmeme edecek mi? Nizamettin Aşa, bu soruya şöyle yanıt veriyor:
“İnşaat piyasasında şu anda inşaat yapılmıyor. Yani eskisi kabilinden haddinden fazla kalın yeni projeler yapılmadığı amacıyla, mevcutlar satılıyor ve onların üstelik fiyatı oldukça yükselmiş vaziyette. Antrparantez aynı beklenti da kullanılmamış yapılacak inşaatlarda döviz kaynaklı maliyet artışının yansıyacağı ve fiyatların elan bile yükseleceği söyleniyor.”
Kullanılmamış daireler 1 milyon TL’nin üstünde
Fasıl temsilcileri, hane fiyatlarında artışın yıllık yüzdelik 30-70 aralığında olduğuna meni ediyor. Ancak gâh bölgelerde bu artışın yüzdelik 100’ü aştığı belirtiliyor. İstanbul’dahi akim daire fiyatları, semtlere göre değişse birlikte 1 milyon liranın üstünde seyrediyor.
Mevki genelinde tahminî 120 bin üyesi bulunan İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu, DW Türki’ye yaptığı açıklamada, sadece eş arayan vatandaşların değil, müteahhitlik sektörünün bile yüksek fiyatlardan tasalı olduğunu söylüyor.
“Ego ayrımsız yurttaş kendisine, benzeri müteahhit adına, bu göz fiyatlarının vatandaşımızın geliriyle eşdeğer olmadığını düşünüyorum” diyen Tellioğlu, Türkiye’da eskiden “ortadirek” diye tabir edilen itidalli dershane toplum kesiminin kurum gücündeki düşüşe dikkat çekiyor. Tellioğlu, “Orta anlaşma konutu denilen basamak rakamlarına bakıldığında ortaya ne çıkıyor? 1 milyon ile 2 milyon arası bire bir göz rakamı çıkıyor. Ortalama 1,5 milyon TL… Demincek 1,5 milyon bizim ılımlı kavil vatandaşımızın alım gücüne makul tıpkısı cirim değil” değerlendirmesinde bulunuyor.
Müteahhitler 9 Ilkgüz’dahi eylem yapacak
Konut maliyetlerindeki artım, inşaat sektörü ile çimento sektörünü üstelik karşı karşıya getirmiş durumda. Müteahhitler, çimento fiyatlarında yüzdelik 200’ü aşan zamlara cebin, 9 Eylül’de ülke genelinde 15 devir süresince hisse senedi terk eylemi yapacak.
İMKON Başkanı Tahir Tellioğlu, çimento fiyatları akla yatkın seviyelere gelene büyüklüğünde eyleme bitmeme edeceklerini söylüyor. Geçen sene Mayıs ve Haziran ayları arasında sayı farkı 150 TL olan çimento fiyatının şimdilerde 450 TL’ye büyüklüğünde çıktığını anlatan Tellioğlu, “İthalat veya dış satım girdilerinin veya içerideki para şişkinliği oranlarının çok haddinden fazla üstünde maliyet artışlarını kabul etmiyoruz. Türkiye’da 70 kadar çimento fabrikası var. Ama bunlar 6-7 yerel ve ecnebi nazik grup tarafından yönetiliyor. Bire Bir tekelleşme durumu söz konusu” şeklinde konuşuyor.
Müteahhitlerin hisse senedi terk kararı sonrasında, Ticaret Bakanlığı çimento ihracatına kısıtlama getirildi. Vekâlet, İhracatı Kayda Sınırlanmış Mallara İlişkin Deklerasyon kapsamına, çimento ve klinkeri de karışma etti.
Orak Ayı’dahi hane satışları yüzde 53 düştü
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı serencam verilere göre, Orak Ayı ayında basamak satışları Türkiye genelinde ayrımsız esbak yılın bire bir ayına bakarak yüzdelik 53 düştü. İpotekli basamak satışları ise ayrımsız dönemde yüzde 84,3 geriledi. Sülale-Orak Ayı döneminde ise basamak satışları, tıpkı geçmiş yılın ayrımsız dönemine bakarak yüzdelik 23 azaldı. Karı fiyatlarının yükselmeye devam etmesi halinde, satışlardaki azalmanın üstelik artacağı belirtiliyor.
Devremülk soyguncuları!
İngiltere’birlikte ev fiyatları arttı
Konutta yıpranmamış trend koruya yandaki atılmak
