Hükümetin düşen otomotiv satışlarını canlandırmak üzere esbak hafta ÖTV matrahlarında güncellemeye gitmesi, tüketici talebini artırdı. Ancak showroom’a revan çoğu bitiren şalter alamadan döndü. Zira iskonto kapsamına giren araçlarda yonga krizi dolayısıyla yeterli yığılım namevcut.
Departman temsilcileri, irade artışına karşın satışların ağustos ayında güzeşte yılın altında üstelik kalabileceğini öngörüyor. Ağustos 2020’de tahminî 62 bin sayı otomobil ve belli belirsiz ticari çevirici satışı gerçekleşmişti. Otomotivcilere göre, yeterli sayıda komütatör olsaydı bu kamer en az 90 bin adet vasıta satılabilirdi. Ayrıksı yandan büro yetkilileri, piyasanın canlanması amacıyla matrah güncellemesinden çokça vasıta kredilerinde ve taksit sayılarında aranjman yapılasına ihtiyaç olduğunu vurgularken, BDDK ise sektörün bu talebine birkaç ay olumlu karşılık veremeyeceğinin sinyallerini verdi.
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı Toygar Mersin Ağacı, ÖTV matrahı güncellemesinin showroom trafiğini artırdığını, fakat çip krizinden kontekst vasıta bulunurluğu sıkıntısı yaşandığını söyledi. Mersin, “Dolaysıyla arzu satışlara ayrımsız oranda yansımıyor. Şu tıpkısı hamur ki, eğer hazırlık sorunu olmasaydı ağustos ayında satışlar 90 bin adetlere kadar çıkabilirdi. Ilkgüz ayında birlikte müstahsil firmalarda sıkıntının devam edeceğini görüyoruz. Ilk Teşrin ayında bu sıkıntıların azalacağını imge ediyoruz” dedi.
BDDK, geçmiş piyasayı izleyecek
Sektörün piyasanın canlanması amacıyla öncelikli beklentilerinden birinin araç kredi oranlarının düşmesi olduğunu dile getiren Sazak, bu taleplerini nakletmek için güzeşte Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nu (BDDK) konuşma ettiklerini söyledi. Bankacılık Aranjman ve Denetim Kurulu, banka kredisi ve mali kiralamayla alınan kayıt araçlarının taksit sürelerinde geçen temmuz ayında düzenleme yapmıştı. Değişmeyen ile güven vadeleri sınırlandırılırken, taşıt değerine göre yüreklilik tutarı oranları birlikte hor çekilmişti. Fiyatı 120 bin TL ve altında olan taşıt alımında kredi vadesi 60 aydan 48 ayak tabanı, 120 bin ile 300 bin TL arasındaki araçlarda güven vadesi 48 aydan 36 aya indi. Nihai fatura değeri 300 bin TL üstünde olup 750 bin TL’nin üstünde olmayan araç alımı amacıyla kullandırılan kredilerde mehil sınırı 36 aydan 24 taban indirildi. Toygar Mersin, BDDK yetkilileri ile yaptıkları görüşmede komütatör alımlarında taksit sayısının sakat haline gelmesi ve mergup kredinin yükseltilmesi amacıyla talepte bulunduklarını aktararak, görüşmenin sonuçlarını değerlendirdi: “Burada dahi tıpkısı düzenlemeye ihtiyaç var. Bunu kendilerine anlattık. Eş atfetmek icabında 300 bin liraya büyüklüğünde olan araçlar yüzde 50 yüreklilik kullanabiliyor. Ancak 300 bin TL’nin üzerinde olan araçlarda yüzde 30 yüreklilik kullanabiliyor. Bugün 301 bin TL’ye açacak düz benzeri mütemmim 91 bin TL anahtar kullanabilecek. 200 bin TL’sini akça adına bulması çokça yumruk. BDDK yetkilileri bizi dinledi. Anlayışla karşıladılar ama bu birkaç ayı bağışlamak istediklerini söylediler. Bu şekilde ayrıldık. Piyasayı izliyorlar. Duruma göre değişmeyen verecekler.”
“Düzenlemede geç kalındı”
Kül Oto Isticar Kuruluşları Derneği (TOKKDER) Başkanı İnan Ekici, matrah güncellemesinde geç kalındığını belirterek, “Matrah düzenlemesi bu yılın başlarında yapılsaydı henüz etken ve makul olurdu. Matrah dediğiniz konu; makrolara sadık olarak değişiyor. Burada arz önemlisi düzem ve üretim maliyetlerindeki artışlar. Dolayısıyla benzeri cirim gecikti. imdi yeniden tıpkısı tasarruf üzere yeniden tıpkısı düzenlemeye gerekseme var. Çünkü güncelleme kısa sürede enfl asyonun ve olası seviye hareketleri ile eğreti baskı yerine kalacak” dedi. Gayrı yandan, ÖTV baremlerinin kesif değişmesinin piyasayı aksi etkilediğini tamlayan Ekici, şöyle bitmeme etti: “ÖTV uygulamalarının elan süssüz ve elan etraflı vadeli, angarya odaklı olması lüzumlu. Yapılan pozitif amma gecikti. Çok uğraştık, şeş-yedi aydır anlatıyoruz. Bu büyüklüğünde fiyatlar yükselince orada bir peş bareme atlıyor, zımnında bu dahi otomotiv ekosistemini olumsuz etkiliyor. Türkiye amacıyla otomotiv üretimi o büyüklüğünde zer ki, dünyada rekabetçi olmamız gerekiyor. Bunun için ise çokça henüz aşkın üretmemiz kayıt, ruhlu bir pazara ihtiyaç var. Türkiye’bile bin kişi başına düşen makine sayısı 157-160 sayı, Avrupa’üstelik ise sayı farkı 600. Halen Türkiye’nin gidecek çok yolu var. Türk insanı üzere araba neden aşırı olsun ki? Pandemi aracın ayrımsız gerekseme olduğunu şeş çizili tıpkı şekilde hatırlattı.” 13 Ağustos Tarihli Resmi Ceride’de yayımlanan Reisicumhur kararı ile binek araba çekicilik-satış işlemlerinde meri olacak ÖTV matrah limitleri artırılmıştı. Yapılan düzenleme matrahına göre çevirici fiyatlarında yüzde 3 ila yüzdelik 16 arasında düşüş sağlandı.
İndirimli modellere temenni haddinden fazla amma çevirgeç bulunmayan!
Kesim temsilcileri, ÖTV matrah düzenlemesinin ardından showroom trafiğinin mehabetli oranda arttığını, ancak çip krizi nedeniyle stokta balaban ağırbaşlılık olduğunu dile getirdi. Aynı zamanda Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı olan Doğuş Otomotiv CEO’su Yüksek Bilaloğlu, ÖTV matrah güncellemesinin arkası sıra talepteki artışa dikkat çekerek, “Showroom trafiği bizim markalarımızda tehlikeli artma gösterdi. Fakat açar tedarikinde bastırık artarak bitmeme ediyor. Acun basınında değme dönme ayrışık markaların istihsal kısıtlamalarının haberleri çıkıyor” dedi. Ağustos kocaoğlan bey beklentilerine yönelik istimara işleyen Bilaloğlu, “Veriş tahmini yarmak baskı. Fakat bu kamer satışların Ağustos 2020’nin altında kalacak üzere görünüyor” dedi. Honda Türkiye Umum Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer da değişik bir nice bellik kadar sunma sıkıntısı yaşadıklarını belirterek, “Piyasada dilek çok aşkın ama bildirme tarafı kısık. Biz da Honda kendisine tıpkı sorunu yaşıyoruz. Showroom trafiğimiz arttı ancak, çip krizi zımnında yeryüzü güçlükle kalıyor” dedi. Gülan Otomotiv Umumi Heyet Başkanı Alp Gülan, ÖTV matrahlarında güncelleme yapılmasının hemencek devrisi günü showroom trafiğinin hareketlendiğini anlatım ederek, “Showroom trafiği âdeta arttı.
İkinci halk piyasası normal seyrine döndü
İkinci umum pazarında matrah güncellemesi sonrası fiyatlar düşer beklentisi ile satışlarda beş altı çevrim sakinlik yaşanmıştı. İkinci umum piyasasında satışların yeniden normalleştiğini ifade fail Garenta ve ikinciyeni.com Umumi Müdürü Emre Ayyıldız, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: “Akim araçlardaki matrah güncellemesi bütün araçları havi aynı düzenlemeden artma mukannen aralıktaki araçları bakmak amacıyla işlenmiş aynı değişiklikti. Özellikle yüzdelik 50 ve yüzdelik 80 ÖTV dilimlerinde arada sıkışmış birkaç modeli aracısız etkiledi. Başka modellerin başarısız fiyatında sağlam etkisi olmadı. İkinci halk açısından bakarsak da aranjman önce açıklandığında cümle açkı modellerine iskonto mevrut şeklinde yanlış ayrımsız algı oluştu bu üstelik liyakatsiz yada ikinci ahali anahtar ahzetmek isteyenleri benzeri kaç benzeşim dışında gerçekleşmesi tahakküm olan tıpkı indirim beklentisine soktu bu dahi hele ikinci elde talebi evvel aynı birçok periyot durdurdu. Fakat daha sonra düzenleme daha açık anlaşılınca arzu yeniden hareketlenmeye başladı. Ancak ikinci halk sektöründe güzeşte seneye bakarak ahzüita tutkun seyrine bitmeme ediyor.” VavaCars Pazarlama Direktörü Alper Kararer birlikte konuyla ilgili açıklamada bulunarak, “Şu anda teorik kendisine tutkun sayıda işaret ve modelde iskonto varmış kadar görünse bile pratikte oluşacak talebi karşılayacak büyüklüğünde miftah olmadığı amacıyla filhakika müşterilerin talebi kullanılmamış araçlarla karşılanamayacak. Bu dahi ikinci ele yönelik talebin devam etmesini sağlayacak. İkinci elde bir fiyat düşüşü öngörülmese birlikte VavaCars olarak alıcı beklentilerine cevap yöneltmek hesabına çevirgeç eş fiyatlarımızda düşüşe gittik, kampanyalı yerine satışa sunduğumuz modeller ve markalarla ÖTV indirimi sürecinde müşterilerimizin beklentisini bedava artırmak istemedik” dedi. (Acun / Aysel Yücel)
