İstanbul Azade Sayman Finansal Müşavirler Odası’nın (İSMMMO) ”Türkiye Sanayi Üretimi ve Gerçekler” raporunda, Türkiye’nin üretemediği 18 ürüne, 5 yılda 29,4 bilyon dolar ödediği belirtildi.
Endüstri sektörünün 3 bin im kalemi incelenerek hazırlanan raporda, Türkiye’nin açık ithalatçı durumunda olduğu sektörlerin ülkede namevcut petrol kadar enerji kaynakları, madenler ve ekincilik ürünleri dışında mütezayit bölümünün balaban kısmının faziletkâr uygulayım bilimi ürünlerinden oluştuğu ifade edildi.
Efdal teknolojide Türkiye’nin şişman zayıflık ve soylu erki kayıp yaşadığı, heyetiyle üretemediği bir nice gelecek teknoloji ürünü amacıyla seçme sene milyarlarca doları ancak dışına akıttığı savunulan raporda, Türkiye’de üretilemeyen seçme 18 nişane çeşidi için mahdut dışına seçkin sene 7,8 bilyon dolar ödendiği, akıbet 5 yılda ithalat marifetiyle dışarıya ödenen paranın toplamının ise 30 milyar dolara yaklaştığı bildirildi.
Türkiye’de üretilmeyen ürünlerin başında gözlükçü cihazlar, tıbbi görüntüleme cihazları, yazar ve klonlama cihazları kadar faziletkâr uygulayım bilimi ürünlerinin başı çektiği kaydedilen raporda, başta çökertme telefonları ve sayısal kameralar tevessül etmek amacıyla kavi çokça bitiren elektroniği ürünün Türkiye’de ”baştan sona evcil istihsal olarak” hiç üretilmediği ve ağırlıkla Şarki Asya ülkelerinden ithal edildiği ifade edildi.
İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, rapora ait değerlendirmesinde, teknoloji toplumu olamamanın sancılarının konuşu dengeleri içten sarstığını belirterek, ”Ülkemizde bilek saati, tansiyon aleti dahi üretilemezken herhangi bir yıl milyarlarca doları ithalata fayrap etmek adına Ar-Ge’ye önem verip düşünce göçleri önlense Türkiye bu işten hesaplı çıkar” ifadesini kullandı.
Yerli makine üretimi tartışmasını bile anımsatan Arıkan, bu tartışmadan ilk fotoğraf makinesi, deniz motoru, objektif, tevettür aleti, başkaca kol saati birlikte üretemeyen aynı ekonominin masaya yatırılması gerektiğini vurguladı. ”Türkiye, teknoloji üretebilir” ifadesini kullanan Arıkan, ihtisas, işbirliği, planlama ve yatırım gerektiğini, geri kalmışlık çemberinin ancak böyle kırılabileceğini, teknolojik devrimlere ahenk sağlayarak baylanlık ve toplumsal istikrara kavuşulabileceğini kaydetti.
Türkiye’nin dışa bağımlı olduğu endüstri ürünlerinin 5 almanak maliyeti şöyle:

ESER ERZEL
2006-2010(milyon dolar)

Helikopter, uçak ve başka hava taşıtları
8.399

Çökertme telefonları
6.882

Dijital Kameralar
605

Radyo-TV yapıt cihazları
1.095

Matbaa makineleri
797

Mobil bilgisayar
4.374

Bilişim ürünleri parçaları
2.625

Edip, tarayıcı, fotokopi, belgeç
1.358

ATM (Mal incizap makineleri)
447

Otomobiller amacıyla CD çalar
10

Gerilim, iç görüm, diyaliz cihazları
658

İşitme cihazları ve önsezi pilleri
263

Tomografi, röntgen cihazları
737

Saat sektörü
1.028

Klavyeli çalgılar
58

Mülevven ışık filmi, beyaz perde filmi
70

Dıştan iare bahir motoru
44

MECMU
29.450