Boğaz’a evvel güreşçi köprüsü hangi ant yapıldı?

İstanbul Boğazı’na önceki güreşçi köprüsü, Pers kralı 1. Dareios’un İskit seferi sırasında Samoslu mimar
Mandroklees tarafından MÖ 512 yılında nesir edildi. Gemilerin birbirlerine çipo
kıskaçlarla çengellenmesiyle oluşturulan güreşçi köprüsü, tarihte ilk kez iki kıtayı
birbirine bağladı.

AA muhabirinin, Erek Aslan’ın “İstanbul’un Antika Asır Tarihi/Alışılmış ve
Helenistik Dönemler” ünlü kitabından derlediği bilgiye göre, Pers Kralı 1.
Dareios, İskitlere alın planladığı seferi amacıyla serencam hazırlıklarını tamamladı ve
MÖ 512 yılının baharında ordusunun başında krallık şehri Susa’dan yola artık.

İstanbul Boğazı kenarındaki Kalkhedon’a (Kadıköy) gelen Pers Kralı,
oradan gemiye binerek Kyaneai Adaları’na makul yelkenli açtı. Geçit üzerinde
Karadeniz’in girişindeki yüksek benzeri burnun ucuna oturan kral, buradan tanıdık
hep denizlerin sunu şaşırtıcısı olan Karadeniz’mağara görülmeye değer doyulmaz
güzelliklerini seyre daldı. Pers Kralı, esasen gemiye binerek Samoslu mimar
Mandroklees yoluyla gemilerin müşterek getirilmesiyle oluşturulan İstanbul
Boğazı’ndaki köprüye hak yolu aldı.

Üstünde, kalıcı bir köprünün kurulmasına cevaz vermeyecek derecede dip
ve geniş olan İstanbul Boğazı’nda ayrıca Karadeniz’den Marmara istikametine akilane
ense akım köprü yapımını zorlaştırıyordu. bu haysiyetle Mandroklees, elan sonraları
Persler, Helenler ve Romalılar tarafından deneyim edilen bir ustalık kullanarak
tarihte ilk defa iki kıtayı birbirine bağlayan aynı güreşçi köprüsü oluşturdu.

-GEMİLERİ DEMİR KISKAÇLARLA ÇENGELLEDİLER-

Bu sisteme bakarak gemiler önce komut verilir verilmez akıntıda yüzmeye
bırakılırdı. Böylece akım onları tabii olarak aşağıya akilane sürüklerken, bir
kürekli bölge da onları köprünün kurulması planlanan yere yönlendirirdi. Gemiler
tıpkısı kıyıdan alın kıyıya kadar anlaşılan aralıklarla dizilir dizilmez, çapalarının
yanında kabataşlarla dolgulu piramit şeklindeki sepetleri akıntıya alın
tutunmalarını çıkarmak amacıyla suya indirirlerdi. Bu şekilde gemilerin burunları
Karadeniz ile yalçın açı yapacak biçimde konumlandırılacağı için boğazın akıntısına
koşut düşer ve cereyan zımnında gemileri birbirine bağlayan halatlara binen
yükü azaltırdı.

Böylesine derin ve degaje su kütleleri üzerinde gemiler antrparantez
birbirlerine demir kıskaçlarla çengelleniyordu. Ayrıca boğazda etkili gerçekten
teknelerin geçişi için köprüde aralıklar bırakılıyordu. Bütün bunlar
tamamlandıktan bilahare gemileri birbirine bağlayan halatları karadan ongun burgular
ve çıkrıklar kullanarak gererlerdi. bahis konusu halatlar, keten, kenevir
lifleriyle papirüslerden yapılırdı.

Bu şekilde köprünün çatısı oluşturulduktan sonraları köprünün eni süresince
külfet kalaslar kesilirdi. Bunlar teknelerin üzerilerine boyuna arka arkaya
dizilirdi. Peşi Sıra enlemesine tahtalarla bunlar birbirine tutturulurdu.
Gemilerin aralarında çarpışmaması ve gemiden gemiye geçiş sağlayacak kalasların
desteklenmesi üzere bağlayıcı ve sabitleştirici aykırı kirişler konurdu. Aynı
süreç, köprüyü tamamlamak amacıyla zaruri olduğu sayıda gemiden gemiye yenilenirdi.
Bunların üstüne esasen tahtadan aynı batan döşenir ve üzerine bire bir ikmal yer
atılırdı. en üst namına üstelik köprünün değme iki yanına, canip zar işlevi görmesi üzere
merdivenler çakılırdı. Bu korkuluklar, benzeri yandan atlar ve dara hayvanları
açısından geçişi güvenli kılarken, özge yandan birlikte yapıyı elan üstelik
güçlendirirdi.

-MİMARA ÜCRETİNİN 10 KATI DÜNYALIK-

Pers Kralı Dareios, köprüyü sondaj ettikten bilahare hayranlık uyandırıcı
benzeri işi böylesine gücük tıpkısı sürede başardığı için Samoslu mimar Mandroklees’e
ücretinin 10 katını verdi. Mandroklees da bu bağışla, köprüye bakılarak yapılacak
benzeri resim amacıyla bağış koydu. Tabloda, şeref koltuğunda oturan Dareios’un, derbent
üzerinde gemilerin tıpkı araya getirilmesiyle inşa edilen güreşçi köprüsü üzerinden Asya’dan
Avrupa kıtasına geçen Pers ordusunu seyredişi resmedildi.

Mandroklees, tablo üstüne “Mandroklees, balığı artağan Bosporos’ta bir
köprü mensur etti/Yaptığı bu işin anısını mabude Hera’ya sungu yerine ayırdı/Kral
Dareios’un planını başarıyla yerine getirerek/Hem öz saygınlık tacı elde etti, hem
bile Samoslular’ın ününü artırdı” dizelerini yazdıktan sonra nezir adına Hera
Tapınağı’nın duvarına astırdı.

Dareios, Mandroklees’i mükafatlandırdıktan sonra MÖ 512 yılında 740 metre
genişliğindeki köprüden Avrupa’evet geçti. Henüz bilahare argıt üzerindeki köprüyü
oluşturan gemiler ayrıldı. Böylecene Pers donanması, mütenevvi filolar halinde
Byzantion, Kalkhedon limanları ile İstanbul Boğazı kıyılarında demir attı.

Vatan

 

Share: