BOĞAZİÇİ, ODTÜ VE İTÜ… Türkiye’nin CEO fabrikası gibi çalışan bu 3 üniversitesi, gelişim dünyasından kiminle arkadaşça ederseniz edin karşınıza çıkıyor. Üstelik bunu biz söylemiyoruz, rakamlar söylüyor.
Capital’mağara Türkiye’nin yeryüzü büyük şirketlerinde idarecilik işleyen 125 ismi dahil ettiği araştırması, CEO’ların yüzde 56 gibi şişman bire bir kısmının bu 3 okuldan mezun olduğunu gösteriyor. CEO’ların yüzde 21,6’sı Boğaziçi, gene 21,6’sı ODTÜ, yüzdelik 12,8’i ise İTÜ mezunu.
Araştırmada ortaya çıkan bire bir ayrıksı ilginç bili birlikte dip yöneticilerin çokça büyük kısmının mühendislik kökenli olması. Bu izzet yüzdelik 52,8’e balya geliyor. Hele uran ve araba mühendisliği mezunları, gelişim dünyasında engelsiz mesafe farkla ilerliyor.
Bu haberimizde aksiyon dünyasının liderlerinin yetiştiği üniversiteleri araştırdık. İş hayatında başarılı
kariyerleriyle özen çeken isimlerin, elbet benzeri terbiye aldığına ayn attık. Bu okulların farkını ve öğrencilerine neler kattığını, hem uzmanlara hem çarkıt mezunları olan kayırıcı yöneticilere sorduk.

BOĞAZİÇİLİLER GELIŞIGÜZEL SEKTÖRDE
Her 5 CEO’dan 1’inin çıkışlı olduğu Boğaziçi Üniversitesi, CEO yetiştiren okullar ortada ODTÜ ile birlikte önceki tam yer alıyor. Eğitimini Boğaziçi’nde yapmış isimlere, çabukça gelişigüzel sektörün bayır noktasında rastlamak tür. Fakat uzmanlara bakarak Boğaziçi Üniversitesi mezunları, alelhusus toplumsal bilimlerde işlek. O nedenle bu okuldan çıkışlı olan yöneticilerin, ağırlıklı adına çabuk tüketim, reçete, telekomünikasyon kabil komutan, pazarlama ve toplumsal bilimlerin ön plana çıktığı sektörlerde zirveye tırmandığı gözleniyor. Eczacıbaşı Ana Ortaklık CEO’su Erdal Karamercan, Novartis Türkiye Genel Müdürü Güldem Berkman, Unilever Türkiye CEO’su İzzet Kara, Vestel Şirketler Grubu CEO’akarsu Ömer Yüngül bu çabuk üzere iyi birer yaşıt.

Odgers Berndtson Türkiye Idareci Ortağı Ayşe Öztuna Bozoklar, bu noktada dışa çevrik bir eğitimin yarar olduğunu söylüyor ve ekliyor:
“Boğaziçi Üniversitesi’nde öğrenciler, Amerikan sistemiyle hayata hazırlanıyor. Sistemde, öğrencilerin toplumsal becerilerini geliştirmeye, acar, son odaklı ve yüksek emin olmaya müteveccih yaklaşımlar bulunuyor.”
Bozuk Boğaziçililerden Güldem Berkman, “Boğaziçili olmayı” şöyle paylaşıyor:
“Boğaziçili koyulmak değme şeyden evvel çokça gelgel verici, çünkü hem yetişek hem talim anlamında insana çokça husus kattığını düşünüyorum. Boğaziçi’hangi girmiş doğmak hayatım üzere yüce benzeri dönüm noktası oldu. Öncelikle iş hayatına stabil avantajlı başlıyorsunuz ve bu iyi başlangıcın arkasını getirecek özgüven ve vizyona birlikte erbap oluyorsunuz.”

ODTÜ FİNANSÇI YETİŞTİRİYOR
CEO fabrikası okullar listemizdeki ikinci şef ise Ortadoğu Beceri Üniversitesi. ODTÜ, hem mühendislik hem pres eğitiminde öne çıkıyor. Uzmanlara bakarak ODTÜ’nün verdiği çözümlemeli düşünme yeteneği, mezunların genelde bankacılık kadar ciddi kararların öne çıktığı sektörlerde başarıya ulaşmasını sağlıyor. Zaten örnekler birlikte ODTÜ mezunlarının hele para alanında yükseldiğini doğruluyor. Yapı Itimat Bankası Umumi Müdürü ve Katılımcı Azası Faik Açıkalın, Akbank Umumi Müdürü Temiz Akkurt, Denizbank Genel Müdürü Hakan Şiddetli, ve Mastercard Güney Maşrık Avrupa Genel Müdürü Dinamit İmece, ODTÜ’nün finansçı mezunları beyninde.
ODTÜ mezunlarının genelde finansta öne çıkmasını Ayşe Öztuna Bozoklar, şöyle açıklıyor:

“ODTÜ mezunları mühendislik fonksiyonlarında elan ruhlu. Dolayısıyla mühendislik altyapısının, analitik ve mühim bakış açısının eleştiri olduğu bankacılık kabilinden sektörlerde yöre plana çıktıklarını söyleyebiliriz.”
Faik Açıkalın, ayrımsız ODTÜ mezunu namına konuyu kendi göz açısından şöyle değerlendiriyor:
“ODTÜ’nün kariyerimde aşağılık eke tıpkısı yeri var. Başarma azmi ve hedefe makul verimlilik yetisini ODTÜ’dahi kazandım. Çünkü ODTÜ, kendisini ferah tanıyan, yeteneklerini ve sınırlarını bilen efrat yetiştirir. Ego dahi idarecilik kariyerimde ODTÜ’birlikte öğrendiğim bu asıl yaklaşımları hatırlıyor ve kullanıyorum.”

OTOMOTİVCİLER İTÜ’DEN
Türkiye’nin liderlerini yetiştiren ayrımsız başka ekol bile 237 yıllık tarihiyle dünyanın arz güzel 5’inci maharet üniversitesi unvanını taşıyan İstanbul Beceri Üniversitesi. Petrol Ofisi CEO’su Melih Türker, THY Umumi Müdürü Esas Kotil, Migros Umumi Müdürü Bağımsız Tort, Sarkuysan Umumi Müdürü Hayrettin Çaycı, İTÜ’lü dip yöneticilere biraz kat sayı.
İTÜ mezunu peş yöneticileri incelediğimizde enteresan benzeri yasakçı daha dikkatimizi çekiyor. O dahi otomotivci CEO’lar… Zira otomotiv dünyasının çok yakından tanıdığı 4 cesim arka idareci bu okuldan mezun. Onlar, Çalıştırıcı Holding Otomotiv Kol Başkanı Savaş Çimen, Renault Mais Genel Müdürü İbrahim Aybar, Oyak Renault Umumi Müdürü Tarık Tunalıoğlu ve Tofaş CEO’su Şanlı Pandır.
İTÜ’lü olmanın ailelerinde adeta bir gelenek olduğunu söyleyen Petrol Ofisi CEO’akarsu Melih Türker, İTÜ’nün hayatındaki ve kariyerindeki yerini şöyle özetliyor:
“Öncelikle söylemem gerekir ki İTÜ, bizim ailemizde adeta ayrımsız gelenek. İTÜ, lüzumlu akademik kadro ve eğitim bilimi kalitesi gerekse esaslı geçmişiyle dünyanın en muhteşem yetişek kurumlarından biri. Bu anlamda çokça yetişkin tıpkısı bellik. Bence ülkemizin gerçeklik bir değeri. İTÜ’nün vermiş olduğu eğitiminin acun çapında olduğuna inanıyorum.”

MÜHENDİS CEO’LAR
CEO’ların çıkışlı olduğu bölümlere baktığımızda ise mühendisliğin engelsiz açıklık önde olduğu görülüyor. Çünkü Türkiye’deki CEO’ların yüzde 52,8’i mühendislik mezunu. Onu, yüzde 25,6 ile işletme bölümü mezunları izliyor.
Mühendis asıllı olmayı, bu alanda eğitim almış olan Sarkuysan Genel Müdürü Hayrettin Çaycı, şöyle anlatıyor:
“Mühendislik eğitimi, kişide matematiksel aynı karın sistematiği oluşturur. Bu çözümlemeli bakış açısı iş hayatındaki problemlerin çözümünde çokça enerjik oluyor. Kazandığım bu özelliklerin başarılarıma nazik yardım sağladığını düşünüyorum.”
İTÜ’nün araba mühendisliği bölümünden mezun olan Eti CEO’akarsu Tuncer Akgün’e göre mühendis asıllı girmek özetle şöyle:
“Mühendislik bence optimumu bulma sanatıdır ve bence liderlik ve idarecilik birlikte esasta budur.”
Bire Bir başka mühendis idareci Vestel Şirketler Grubu CEO’akarsu Ömer Yüngül ise “Analitik tefekkür açısından yöneticilerin mühendis olması, bence hem yetişkin hem ergonomik. Söz Gelişi değme işimi rakamlara bağlamak ve bilcümle üretimi buyurmak bu eğitimin bana sağladığı sunma iri katkı” diyor. “Keşke cümle tıpkısı ahit mühendislik okusa…” diyen Yer Yağı Ofisi CEO’akarsu Melih Türker, “Mühendislik eğitimi, arz başta artı düşünebilmeyi, öte yandan sorunun mekanizma prensiplerine aracısız nezaret ve çözümlemeli aynı şekilde çözümleme yeteneği veriyor. Bu üstelik hisse senedi dünyasında çokça kebir bire bir anlam” şeklinde konuşuyor.
İŞLETMENİN FARKI
İşletmede ise önceki tercihin ODTÜ ve Boğaziçi olduğu gözleniyor. Özellikle mal ve bankacılık sektöründeki yöneticilerin balaban kısmı ODTÜ işletme mezunu.
Aclan Enerjik, Varol Civil, Fazilet Cömert, Berna Ülman, Serpil Timuray ve Sililik Karpat ise işletme kökenli üst yöneticilere örnek. Henkel Türkiye CEO’akarsu Fazilet Koçak’a göre pres eğitimi almanın sağladığı arz majör yarar, “Hep disiplinlere bilgili oluşmak”. ODTÜ işletme mezunu olan Koçak, şunları söylüyor:
“Günümüz liderliği, aksiyon ortamlarında elan fazla çeşitliliği, elan aşkın farklılığı ve elan aşkın ferdî katkıyı bire bir uzlaşma zarfında aynı arada tutmayı gerektiriyor. Bu nedenle uzman değil generalist aynı anlayışın, değişik disiplinleri daha niteliksiz kavrayan tıpkısı bakışın üst yönetimde olması daha akla yatkın geliyor.”
Bina Cesaret Bankası Umumi Müdürü Yüksek Açıkalın’a bakarak ise pres eğitimi kabul etmek bir nevi “tool kit”e sahip olmak eylemek:
“İşletme eğitiminin profesyonellere, hayattaki mütenevvi olaylar arasındaki gerçekleri, bağlantıları, ilkeleri sarmak ve anlamak becerisi kazandırdığını düşünüyorum. Nedeniyle pres eğitimini, gelişim hayatının akla yatkın tanımını yapıp doğru tasarım ve geliştirme yapmanızı sağlayıcı bire bir ‘tool kit’e benzetebiliriz.”

ORTAK ÖZELLİKLERİ NE?
Uzmanlara göre bu okullarda eğitim bilimi almış olan isimlerin eş özellikleri birlikte var. Söz Gelişi yüksek özgüven, ciddi karar alma yeteneği, araştırmacılık, önderlik, analitik tefekkür, çözüm odaklılık ve girişimcilik, CEO fabrikası okulların mezunlarına kazandırdığı esas meziyetler. Bu okulları yüksek kılan özelliklerin başında ise öğrencilerine sağladıkları akva enfrastrüktür geliyor. Çünkü Boğaziçi, ODTÜ ve İTÜ gibi okulların öğrencilere verdiği öz yalnız vukuf değil. Onlara bir kanı sistemini, tıpkı hayat biçimini sunuyorlar.
İK uzmanı Ayşe Öztuna Bozoklar’a göre üstelik bu 3 okulun mezunları özgüvenleri yardımıyla iş hayatına bire bir hamle önde başlıyor: “Bu okullar, faal eğitmen kadrosu ve güzel sistemleriyle öğrencilerine makul aynı kültür ve hayat tarzı verebiliyor. Bu sebeple mukavemetli çokça yıpranmamış meslek açılmasına karşın halen yer tercih edilen olmayı birlikte sürdürüyorlar. Mezunları de gelişim hayatına avantajlı başlıyor.”
Capital