Betam oranlama modeli Antrakt 2019 döneminde zaman etkilerinden arındırılmış tarım dışı aylaklık oranının 0,2 yüzde puan azalarak yüzdelik 15,3 seviyesine gerileyeceğini öngörüyor.
“Endüstri istihdamında artma, işgücünde azalışla işsizlikte dinamik düşüş” antetli anlatım şu şekilde:
“Zaman etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine göre ekincilik dışı avarelik oranı Son Teşrin 2019 döneminde Ekim dönemine nazaran 0,3 puan azalarak yüzde 15,5 yerine gerçekleşmiştir. Bu dönemde tarım dışı istihdam 75 bin sevimli artarken, ekincilik dışı işgücü 9 bin güç azalmıştır. Sektörel verilere göre hoppadak endüstri sektöründe istihdam artışı yaşanmıştır. Sanayi sektöründe 92 binlik istihdam artışı kaydedilirken, inşaatta 10 bin, hizmetlerde ise 8 binlik istihdam azalışı kaydedilmiştir. Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere bakarak eş istihdamı 101 bin artarken iken eş istihdamında ise 38 binlik azalış görülmektedir.
Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Kasım 2019 döneminde Ekim 2019 dönemiyle kıyaslandığında ekincilik dışı işgücü 9 bin azalarak 27 milyon 551 bine gerilerken, tarım dışı istihdam 75 bin artarak 23 milyon 281 bin can yerine kaydedilmiştir (Minval 1, Levha 1). Sonuç üç 36 dönemde (Kasım 2016-Teşrinisani 2019) işgücünde azalış 6 dönemde gözlemlenmişti. Fakat bu dönemler istihdamda dallı güllü azalışların gerçekleştiği döenmlerdi. İlk yol istihdamın arttığı bir dönede işgücünde azalış görülüyor. Bu gelişmeler sonucunda tarım dışı etkisiz sayısı 84 bin kişi azalarak 4 milyon 270 bin adına kaydedilmiş, tarım dışı işsizlik oranı de yüzdelik 15,5 seviyesine gerilemiştir.
Fasıla 2019 döneminde işsizlikte azalış bekliyoruz
Betam anlayış modeli, sezon etkilerinden arındırılmış ekincilik dışı işsizliği Teşrinisani 2019 döneminde yüzdelik 15,7 namına oranlama etmişti. Tarım dışı avarelik oranı bu dönemde yüzde 15,5 namına gerçekleşti. Betam aritmetik modeli Mabeyin 2019 döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı aylakçılık oranının 0,2 yüzde nokta azalarak yüzdelik 15,3 seviyesine gerileyeceğini öngörmektedir.Adisyon modelinin ayrıntılarına Betam genel ağ sitesinden ulaşılabilir. Hesap Pusulası modelinde makbul Kariyer.net verilerinden ilan başına referans sayısı Gestalt 2’de gösterilmektedir. Kariyer.net’in verileri Betam durum modelinin girdilerinden biri olmakla alay malay bir tane deli dolu değildir. Tahminde geçer ekonometrik modelde İŞKUR verileri, sadık geçim yürek endeksi, yetenek kullanma oranı üzere değişik bir nice değişken
kullanılmaktadır.
Tarım ve sanayide istihdam artışı, hizmetler ve inşaatta istihdam kaybı
Mevsimsellikten arındırılmış sektörel istihdam verilerine bakarak Teşrinisani 2019 döneminde Ekim 2019 dönemine nazaran uran ve tarımda istihdam artışı, inşaat ve hizmetlerde istihdam azalışı kaydedilmiştir (Suret 3, Tabela 2). Ekincilik sektöründe Teşrinievvel 2019 döneminde 89 bin azalış kaydedilirken, Kasım 2019 döneminde 45 binlik artış gerçekleşmiştir. Hizmetlerde ise Ilk Teşrin’deki 48 binlik artıştan bilahare Kasım döneminde 8 binlik istihdam azalışı gerçekleşmiştir. İnşaatta Teşrinievvel ayındaki 46 binlik istihdam artışı Kasım döneminde yerini 10 binlik azalışa bırakmıştır. Endüstri sektöründe ise Teşrinievvel ayında 92 binlik istihdam artışı kaydedilmiştir.
Tarım dışı istihdam yıllık bazda 11 kamer sonradan arttı
Son Teşrin 2019 döneminde bire bir eski yılın tıpkı dönemine nazaran sezon etkilerinden arındırılmamış ekincilik dışı işgücü artışı 356 bin (yüzdelik 1,3) ile bağlı kalık. tarım dışı istihdam ise 2 bin (yüzde 0,01) artmıştır (Format 4). Almanak işgücü artışı temposu normal eğiliminin epey altında kalmaya bitmeme etmiştir. Tarım dışı istihdam ise almanak bazda 11 kamer aradan sonraları ilk defa artışa geçmiştir. Bu gelişmelerin sonucunda Son Teşrin 2019 döneminde sabık yılın bir dönemine kıyasla tarım dışı işsiz sayısı artışı 354 bin oyarak gerçekleşmiştir.
Erkeklerde yaşayan istihdam artışı
Model 5’te mevsim etkilerinden arındırılmış avrat ve ayvaz tarım dışı başıboşluk oranları verilmektedir. Kasım 2019 döneminde kadınların ekincilik dışı başıboşluk oranı Ekim 2019’a kıyasla yüzdelik 0,1’lik azalışla 20,8 yerine kaydedilmiştir. Erkeklerin aylaklık oranı ise yüzdelik 0,3 nokta azalarak 13,4 adına gerçekleşmiştir. Ekincilik dışı başıboşluk oranlarındaki içtimai cinsiyet farkı 7,1 yüzde puandan 7,5 puana yükselmiştir. Bu dönemde kadın hareket gücündeki 55 binlik azalışın birlikte, eş istihdamı 38 binlik azalış kaydetmiştir. Tarım dışı karı işsizliğindeki düşüşte kadın hisse senedi gücündeki azalış canlı olmuştur. Buna karşılık eş işgücündeki 36 binlik artışın yanında erkek istihdamı 101 binlik artma kaydetmiştir (Levha 3). Serencam benzeri yılda koca işgücü 184 bin artarken eş işgücü 167 bin artmıştır. Almanak ayvaz işgücü artışı seviyesi ince aradan sonradan ilk defa kadın işgücü artışı seviyesini geçmiştir.
