TCMB’den para şişkinliği değerlendirmesi

Geçkin açıklayan verilere bakarak, tüketici fiyatları, 2022 Orak Ayı ayında maaş bazda yüzdelik 2,37 arttı. 2022 Haziran ayında yüzdelik 78,62 olan yıllık şişkinlik 2022 Orak Ayı ayında yüzdelik 79,60’a yükseldi. Müstahsil fiyatları ise mahiye bazda yüzdelik 5,17 artarken, almanak Yİ-ÜFE yüzdelik 144,61’e çıktı. Ümit enflasyonun yüzde 80’i aşması yönündeydi.

Türkiye Cumhuriyet Eşkâl Bankası (TCMB), enflasyondaki artışa yeryüzü peyda ulama asıl para ve bakım gruplarından geldiğini kaydetti.

“Bitiren fiyatları Orak Ayı ayında yüzdelik 2,37 oranında artmış, almanak para şişkinliği 0,98 nokta yükselişle yüzdelik 79,60 kendisine gerçekleşmiştir. Bu dönemde, mütemmim almanak enflasyonu erke grubunda gerilerken diğer gruplarda yükselmiştir. Enflasyondaki artışa genişlik açıkça yardım temel para ve bakım gruplarından gelmiştir.

“Esas para grubunda almanak pahalılık kamu madun gruplarda yükseliş kaydetmiştir”

Bu dönemde, yıllık para şişkinliği bakım grubunda lokanta-otelde gerilerken, iblağ ve kirada daha küşade gelmek amacıyla gayrı madun gruplarda artmıştır. Alkollü içecekler ve esrar ürünleri fiyatlarındaki artışta tütün ürünlerindeki vergi ayarlamasının mecbur etkisinin beraberinde müstahsil firmaların fiyatlama davranışları etkin olmuştur. Besin grubunda yıllık şişkinlik işlenmemiş gıdada ilişkin tıpkı düşüş kaydetmiş, mamul gıdada ise yükselmeye devam etmiştir. Erke enflasyonu, arsıulusal enerji fiyatlarındaki görünüme koşut yerine gerileyici akaryakıt ve tuluk doğal gaz fiyatlarıyla düşüş göstermiştir. Arsıulusal mal fiyatlarının etkileriyle arıtılmış petrol ve esas maden fiyatlarında göçük gözlense da alelhusus başka erke kalemlerinin etkisiyle yetiştirici enflasyonundaki yükseliş sürmüştür. Bu görünüm altında, B ve C göstergelerinin mevsimsellikten arındırılmış maaş değişimi benzeri eski aya bakarak artışa belen ederken, göstergelerin yıllık enflasyonlarındaki yükseliş devam etmiştir.

Orak Ayı ayında tüketici fiyatları yüzde 2,37 oranında kalık ve almanak para şişkinliği 0,98 fakül yükselerek yüzdelik 79,60 olmuştur. Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 4,04 ve 4,43 benek artarak yüzde 68,46 ve yüzdelik 61,69 namına gerçekleşmiştir.

Ast grupların almanak tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bire bir esbak ayak tabanı göre esas servet, hizmet, ispirto-esrar-zer ve azık gruplarının katkıları sırasıyla 1,44; 0,75; 0,45 ve 0,32 nokta artarken enerji grubunun katkısı 1,98 puan azalmıştır.

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle incelendiğinde, aylık artış C endeksinde daha açıkça kalkışmak için değme iki endekste da eski ayak tabanı nazaran yükselmiştir. Aylık kıymet artışları B endeksini oluşturan alt gruplardan temel mallarda artarken, hizmette yatay seyretmiş, işlenmiş gıdada ise yavaşlamıştır.

Hizmet fiyatları Temmuz ayında yüzde 3,20 oranında artmış, ekip yıllık enflasyonu 2,76 benek yükselişle yüzdelik 51,45 olmuştur. Bu dönemde, yıllık pahalılık lokanta-otelde mecbur tıpkı hacim gerilerken özge madun gruplarda yükselmiştir. Iblağ hizmetlerinde fiyatların yüzde 5,01 oranında artmasıyla madun grubun yıllık enflasyonu yüzde 90,71 seviyesine ulaşmıştır. Karayolu ve demiryoluyla şehirler arası bulaşıcı taşımacılığı ile havayolu taşımacılığının yanında otobüs ile kent içi yolcu taşımacılığı ve kargo ücretleri ulaştırma grubunda dikkat calip kalemler olmuştur. Temmuz ayında aşçı-otel zir grubunda karşılık artışları (yüzdelik 2,49) cevvaliyet kesmiş, yıllık şişkinlik yüzdelik 79,14 olmuştur. Icar zir grubunda maaş artış (yüzdelik 4,24) Orak Ayı ayında hızlanmıştır. Ayrıksı hizmetlerde genele yayılan denk artışları gözlenirken, enformasyon madun grubunda genel ağ ücretleri öne çıkmıştır.

Ana mal fiyatları Orak Ayı ayında yüzdelik 3,67 oranında artmış, takım almanak enflasyonu 6,07 nokta artışla yüzde 70,93 yerine gerçekleşmiştir. Bu dönemde, yıllık pahalılık kamu alt gruplarda yükselmiştir. Dayanabilen para fiyatları (değerli dış) Temmuz ayında yüzdelik 3,85 oranında artmış, bu gelişmede beyaz pırtı (yüzdelik 5,44) ve makine (yüzdelik 4,34) fiyatları ana belirleyici olmuştur. Böylelikle, bu zir grupta yıllık şişkinlik yüzdelik 84,93 seviyesine ulaşmıştır. Başka ana mallarda karşılık artışları kadro geneline yayılmakla birlikte tılsım, sülale ile ait saflık malzemeleri ve ferdî bakım ürünleri öne hamiş, ekip aylık enflasyonu yüzde 4,47 namına gerçekleşmiştir. Giysi ve başmak grubunda fiyatlar mevsim normalinin aksine yüzdelik 1,74 oranında kalık, almanak şişkinlik 5,10 nokta yükselişle yüzdelik 31,45 olmuştur.

Enerji fiyatları Temmuz ayında yüzde 3,13 oranında gerilemiş, grup almanak enflasyonu 22,06 puanlık düşüşle yüzdelik 129,27 seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu gelişmede, arsıulusal idmansız yer yağı fiyatlarındaki gabi çekilmeyi arkasından akaryakıt fiyatlarında gözlenen düşüşün etkisi hissedilmiştir. Orak Ayı ayında akaryakıt fiyatları yüzde 8,18 oranında azalmış, madun takım yıllık enflasyonu 37,11 fakül düşüşle yüzdelik 214,87 seviyesine gerilemiştir. Tüp doğal gaz fiyatları bile uluslararası gelişmelerinden olumlu etkilenmiş ve yüzde 3,98 oranında düşüş kaydetmiştir. Diğer yandan, kanalizasyon suyu fiyatlarındaki artış eğilimi bitmeme etmiştir.

Azık ve alkolsüz içecek fiyatları Temmuz ayında yüzde 3,15 oranında kalık, grup yıllık enflasyonu 0,72 puan yükselerek yüzde 94,65 olmuştur. Yıllık para şişkinliği işlenmemiş gıdada 0,65 puan düşüşle yüzde 91,00’a gerilerken, meful gıdada 1,98 puan artışla yüzde 98,02 seviyesine yükselmiştir.

İşlenmemiş besin grubunda mevsimsellikten arındırılmış veriler sonuç iki aydır çökme kaydeden tendürüst kâr-sebze fiyatlarında bu dönemde yükselişe belen etmiştir. Ayrıksı işlenmemiş azık kaleminde testis, düğü, kumpir ve bakliyat fiyatlarındaki artım özen çekmiştir. İşlenmiş azık fiyatlarında görülen yüzde 3,61 oranındaki artışta ise savuşturmak-tahıllar ile kahve-çay-hint bademi ve alkolsüz meşrubat madun grupları öne çıkmıştır.Alkollü içecekler ve tütün ürünleri fiyatları, sigara fiyatlarındaki kazanç ayarlamasının sınırlanmış etkisinin yanında müstahsil firmalar kaynaklı yapılan çoğalma sonucunda Temmuz ayında yüzde 6,85 oranında artmış, almanak para şişkinliği yüzdelik 82,66 seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde etil alkol-duman grubunun aylık mütemmim enflasyonuna katkısı 0,30 puan olmuştur.

Dar içi müstahsil fiyatları Orak Ayı ayında yüzdelik 5,17 oranında kalık, almanak enflasyon 6,30 benek yükselişle yüzdelik 144,61 olmuştur. Ast gruplar geneline yayılan bedel artışları Temmuz ayında üstelik devam ederken, ruh, doğal gaz, anne ispençiyari ürünleri ve yaman ürünlerindeki karşılık artışları ilgi çekmiştir. Öte yandan, uluslararası petrol ve sınai eroin fiyatlarındaki gerilemenin yetiştirici fiyatları üzerindeki etkileri tutkun dahi olsa gözlenmeye başlamış, bu dönemde musaffa yer yağı ürünleri ve asıl maden fiyatları düşüş göstermiştir.”

Share: