Cemi dünyayı etkileyen koronavirüs salgını aynı yılı aşkın süredir bitmeme ediyor. Bu süreçte hastalığa alın bağışıklığını pekiştirmek isteyenler evet da Kovid-19’a yakalanan takatli çokça güç vitamin ve azık takviyesi almaya yöneldi. Da bunların çoğu bilinçsizce, dinleyerek biber dolması bilgilerle yahut eş-arkadaş tavsiyesiyle alınıyor.

Afiyet Bilimleri Üniversitesi Akademisyen olan Iç Salgı Bilimi ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mazhar Müslüm Tuna, vitamin takviyeleri konusundaki algının bilimsel ayrımsız dayanağı olmadığını söylüyor:

“Vitamin ya üstelik besin takviyelerinin COVID-19’a karşı koruduğunu yahut otama ettiğini gösteren canlı bire bir tez bulunmayan. Bu konuda yapılan kâh araştırmalar var. Ancak hiçbiri, tez açısından yeterli değil. Bu nedenle dünya genelinde hiçbir tıp kurumu yahut otorite aracılığıyla rutin kullanılması yönünde tıpkısı tavsiye bulunmuyor.”

 Sağlıklı ve tartılı nemalanmak ehliyetli

Alelhusus dosdoğru insanlarda vitamin evet dahi seçme gıda takviyesine lazım olmadığına özen calip Prof. Dr. Mazhar Müslüm Tuna şu şekilde konuşuyor:

“Bu vitamin ile mineraller, doğada ve gıdalarda koskocaman namına bulunuyor. Bu nedenle mıhlı beslenilerek alınabiliyor. İlla vitamin alınması gerekiyorsa üstelik doktor tavsiyesiyle kullanılmalı. aksi takdirde hem sağlığımıza hem üstelik ekonomimize engel verebiliyor. Bunun yanında bu takviyelerin vereceği kaltaban tıpkısı güvenle bayındır davranılması enfekte olma riskini artırabiliyor.”

 Bu noktada vitaminleri iki gruba ayırarak etkilerini gitmek gerekiyor. Prof. Dr. Tuna, “Gâh vitaminler yağda bazıları ise suda çözünüyor. Yağda çözünenler (vitamin A, D, E, K) mufassal süre vücutta depolanıp kalıyor ve atılması tafsilatlı sürüyor. Bunların efdal dozlarda alımlarında toksik etkileri görülebiliyor” diye konuşuyor.

Alelhusus umum arasında kullanımı degaje olan D vitaminine değinerek sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Ülkemizde ve dünyada D vitamini eksikliği çokça fazla. D vitamininin birtakım mekanizmalarla virüsün çoğalmasını, akciğer dokusuna kötülük veren sitokinleri azalttığı gözlendi. Böylece sitokin fırtınasını azalttığı da gösterildi. Özellikle teneffüs yolu enfeksiyonları konusunda apotr etkileri olduğu biliniyor. Gözlemsel veriler, D vitamini takviyesinin pandemide ahiret yolculuğu oranını azaltabileceğini düşündürüyor. Dehalet konusunda etkileri daha belirginken hastalığı tedavi etmede muvaffakiyetli olduğu söylenemez. Bu süreçte uygun dozlarda alınırsa çokça aynı zararı namevcut. Şayet ölçme imkanı varsa D vitamini seviyesine bakıyoruz. Eğer ehliyetli seviyedeyse benzeri tahkim almalarına gerek namevcut. Fakat seviye düşükse günce ihtiyacına bakarak D vitamini almalarını tavsiye ediyoruz. Günce 4000 ünitenin üzerinde D vitamini alınmasını önermiyoruz.”

Fazla vitamin dokuncalı olabiliyor

D vitaminin çok faziletkâr dozlarda alınmaması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Tuna, “Dinleyerek biber dolması bilgiler yüzünden hastalar, D vitamini ampullerini kırıp içiyorlar, haddinden fazla aşkın tüketen hastalar görüyoruz. Bu dozlarda detaylı süre tekrarlayan alımlar vücutta toksik ağırbaşlılık oluşturabilir. Gelişmemiş vadede kanda kalsiyum seviyesinin yükselmesine, buna bağlı bulantı, gaseyan, kas güçsüzlüğüne öğün açabiliyor. Detaylı vadede böbrek taşına ve kemiklerde ağrıya amil olabiliyor” diyerek konuşuyor.

Diğer vitaminler ve takviyelere gelince… “C vitamini, E vitamini, çinko, selenyum, kara mürver ve yeşil çay çokça kalın kullanılıyor” diyen Prof. Dr. Tuna, sözlerine şöyle devam ediyor:

“Bunların haddizatında hayatiyetli antioksidan özellikleri var. Bağışıklık sistemini destekliyorlar, bambaşka olumlu faydaları da var. Ancak hiçbirinin Kovid-19’a cebin ne yardımcı hangi birlikte tedavi edici etkisi daha kanıtlanmadı. Başka taraftan bu vitamin ve minerallerin kâffesi doğada var. Sebze ve meyvelerde bol miktarda bulunuyorlar. Bunlar tüketildiği zaman haricen vitamin alınmasına lazım kalmıyor. Ancak metin beslenmeyen, sık sık art teneffüs yolu enfeksiyonu geçiren ve bağışıklığı vurgun bireylerde bu vitamin takviyeleri lazım olabiliyor.”

Prof. Dr. Tuna Kovid-19’la savaşım sürecine ait tavsiyelerini şu şekilde sürdürüyor:

“Şu aşamada sakınmak için telkih olunmalı. Içtimai küşayiş, peçe ve hijyen kurallarına azami özenle uyulmalı. Sigaradan ırak durulmalı, alıştırma yapılmalı ve dosdoğru beslenilmeli.”

Kovid-19’u tayin eden mikroçip geliştirildi

 

Dr. Reşat Bahat: Çokça eleştiri benzeri seviyedeyiz