Keyif Bakanlığı’nın koronavirüsle savaşım kapsamında açıkladığı illerin haftalık fenomen oranlarına bakarak 100 bin nüfusta hadise sayısı 10’un altında kalarak ‘düşük riskli’ tanıdık iller Hakkari, Şırnak, Muş, Batman ve Diyarbakır oldu. Vaka sayısı 100 bin nüfusta 100’ün üstünde sâdır 12 memleket ise ‘yüksek riskli‘ yerine haritada düz aldı. Selen Müesses üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, illerin haftalık edimsel verilerini, harita üzerinde inceleyerek, normalleşmeye mümasil ve uzak illeri değerlendirdi. Prof. Dr. İlhan, yer mülk 100 bin nüfustaki hikâye sayılarının düz aldığı haritanın, 1 Mart’ta başlayacak ‘yerinde karar’ için anahtar olacağını söyledi. İlhan, haritaya göre illerin öz aralarında kategorize olduğunu net kendisine gördüklerini belirterek, “Rize, Trabzon, Giresun, Kalaba ve Samsun illerimiz 100 binde 200’den fazla. Konya, Aksaray, Osmaniye, Karaman illerimizin 100 binde 100’den çok olduğunu gözlemliyoruz. Onun dışındaki illerimiz genel kendisine haddizatında 100 binde 100’ün altındalar” dedi.
‘ANKARA, ESKİŞEHİR İYİ DURUMDA’
Prof. Dr. İlhan, hikâye sayası 10’un altındaki düşük riskli 5 ilin yanında normalleşmeye yeryüzü mail diğer illeri incelerken, “Ankara, büyükşehir olarak baktığımızda esasen mebzul bire bir durumda, Ankara’daki vatandaşlar kurallara uyuyorlar. Eskişehir gür durumda, İzmir az buçuk henüz menfi durumda; ama esasen Ankara’ya oldukça mail gibi düşünülebilir. Antalya az buçuk elan erdemli, tıpkısı arka seviyede üzere erişmek gerekiyor, Mersin beraber şekilde efdal. Adana söz gelişi Ankara’ya mail ayrımsız skalada, Ankara ile benzer ayrımsız değiş yapılabilir. Hatay, Ankara’ya benzer azıcık diliminde. Doğuya akıllıcasına Adıyaman’de olumsuz bire bir kapsam bahis konusu, Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş bağıl henüz gür. Batıda Kütahya Eskişehir’den nüfusu az olmasına karşın daha damarı bozuk rakamlara sahip, Balıkesir daha ters rakamlara erbap, Çanakkale henüz bereketli rakamlara sahip. Doğuda da batıda bile faziletkâr illerimiz üstelik var düşük illerimiz de var. Buna göre debi edilip kurallara uyulursa biran geçmiş o erdemli illerimiz üstelik kısa zamanda aşağıya akilane dirimlik” dedi.
‘KAPANMAYA MAKUL DE KEZ ALMA OLABİLİR’
Prof. Dr. İlhan, yerinde karar döneminin illeri rahatlatmaya müteveccih benzeri yaklaşım olduğuna dikkat çekerek, “Ancak bu yaklaşım katiyetle açılışa akla yatkın gidecek ayrımsız yaklaşım değil. Bu sisteme göre illerimizin şayet hadise sayısı fazlaysa kapanmaya doğru dahi misil ahiz söz konusu cins. Ya dahi zaman ‘mavi’ bölgede dediğimiz 100 binde çokça daha düşük rakamlara topluluk ilimizde vaka sayısı çokça artarsa bakir alışılagelen ile birlikte haddinden fazla riskli gruba birlikte girip, esasen ayrımsız kapanmaya doğru yol alabilir. Haritada iller risk durumuna göre renklendirilebilir. Tam kesinleşince aplikasyon tarihi, aplikasyon yaklaşımı bakanlığın sayfasında yayınlanır, ona göre de seçkin ilimiz özlük sınıfını görüp, alınacak önlemleri ve açılmayı değerlendirir” diye konuştu.
‘TÜM İLLERİN MAVİYE DÖNMESİ MÜMKÜN’
Prof. Dr. İlhan, açılmanın kavisli anlaşılmaması gerektiğini vurgulayarak, “Açılma fiziksel mesafeden, peçe takmaktan vazgeçeceğiz anlamına gelmiyor. Benzeri ilimizde hadise sayısı çokça bağan olsa de kesinkes sınırlı ortamların havalandırılması, kalabalığa girmeme ve açılacak kafe ve restoranların kurallara uyması müstelzim yaklaşımların benimsenmesi gerekiyor. Okullarımız de açılacak, aşılamada çokça gösterişli tıpkı seviyeye ulaştık. Bütün beraber kurallara uyarsak parçalanmamış Türkiye’da renklerin maviye döndüğünü bağışlamak tür olacaktır” diye konuştu.
KARADENİZ’DE ARTIŞIN NEDENİ
Prof. Dr. İlhan, Karadeniz’deki hadise artışının nedenine ait, “Nedeni hem o bölgede mutant virüs imdi türlü, hem birlikte o bölgede vatandaşlar daha çok bir araya gelebilirler, artık peçe takmayabilir, tutkun ortamlarda tıpkısı araya gelebilirler. Bunları sıkışık koyduğumuzda bunların nedeni ikisi üstelik gibi. Biliyorsunuz mutant virüs PCR pozitiflikten bilahare geriye doğru çevrik araştırılıyor, bunun sonuçları bu illerimizdeki filyasyon sonuçları o illerde bulaşın acaba pekâlâ olduğuna dayalı yapacağımız tarama sonuçları bunları söyleyecektir, gelişmemiş antlaşma ortamında bile ortaya çıkar. Aşikar olan şu ki ne olursa olsun hadise sayısı efdal. Mutant virüs olsa birlikte olmasa üstelik hele o bölgede kalabalık ortama girilmemeli, müstevi saf albeni ile havalandırılmalı, peçe, saflık kuralına uymalı. Bu illerde diyelim ki 100 binde 200’den 300 civarına yükseldi, İl Umumi Hıfzıssıhha Yerleşmiş kararı ile örneğin o ile methal huruç yasaklanabilir, o ilde vakaların çok olduğu özelikle kâh mahalleler, ilçeler varsa oraya antre çıkışın kapatılması söz konusu gibi. Veya sokağa çıkma kısıtlamaları örneğin ilin tıpkı bölgesinde kaldırılabilir, ayrımsız bölgesinde değişik ayrımsız yaklaşım geliştirilebilir” ifadesini kullandı.
İl haritasında Ankara’da 100 bin nüfusta tanıdık olay sayısı 35.39, İzmir’da 42.67, İstanbul’dahi 68.23 adına meydan aldı.
Aşamalı gevşemede 35 sınırı
Normalleşme 1 Mart’ta başlayacak amma bu illerde neredeyse imkansız!
