Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Merkezi Müdürü, iklim ve tabiatçı Prof. Dr Uzun Açıkgöz, plastik atıkların, rızık zincirini etkileyecek derecede uymazlık verdiği okyanuslardaki en kebir tehlikelerden birinin bahir suyu seviyesi ve sıcaklığının yükselmesi olduğunu rapor ederek, “Şu anda abuhava değişikliğini durdurma açısından bize faydalı olan denizler, akarsu sıcaklığı arttıkça bu defa tuttukları karbondioksiti atmosfere ferasetsiz vererek global ısınmanın elan bile artmasına bozukluk olabilirler” açıklamasını yaptı.
Dirim için vacip oksijenin yüzde 50 ila 80’kayınbirader okyanuslar üretiyor
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), MEMLUK Havacılık ve Gök Ajansı (NASA), KÖLE Millî Ana Deniz ve Hava Yuvarı İdaresi (NOAA) ve muhtelif yer kuruluşlarının çalışmalarından derlenen bilgilere göre okyanuslar, dünyada yaşamın devamlılığı amacıyla müstelzim oksijenin yüzdelik 50 ila 80’ini üretiyor ve atmosfere göre 50 mezuniyet çok karbondioksit yutuyor.
Okyanusların bu dirimsel önemine dikkati yolmak, sürdürülebilir şekilde kullanımı noktasında farkındalık görüntülemek ve okyanusları müzaheret etmek üzere Konfedere Uluslar 2008’üstelik, 8 Haziran’ı Acun Okyanus Günü’nü kabul etti.
Okyanuslar global ısınmadan kaynaklanan sıcaklıkların yüzdelik 93’ünü hapsediyor
Acun yüzeyinin yaklaşık yüzde 70’ini kaplayan okyanuslar, ısıyı ekvatordan kutuplara taşıyarak abuhava ve çekicilik modellerini düzenlerken, toptan ısınmadan kaynaklanan sıcaklıkların yüzdelik 93’ünü hapsediyor.
Yapılan analizlere bakarak okyanusların fevkani 2 kilometrelik bölümlerinin 1955 ile 2010 beyninde hapsettiği alaz, atmosferin alttaki 10 kilometresinde hapsedilseydi, bugün 1,1 ile 1,3 aşama ortada artan global yalım, 36 santigrat evre kalık olacaktı. Fakat istihsal ve istihlak faaliyetleri ilkin doğmak amacıyla eş kaynaklı mekân kirliliği ve iklim değişikliğinin temas güzeşte aktarılma daha bile gözle görülür arkaç gelen etkilerinden etraf okyanuslardaki hayat alanlarının bozulması deli dolu yaşamını herhangi bir yönüyle zılgıt ediyor.
Okyanuslara yılda 14,9 milyon ton plastik dökülüyor
Araştırmalara bakarak her bir dakikada iki gübür kamyonunu dolduracak miktarda plastik atığın karıştığı okyanuslara yılda dökülen toplanmış plastik miktarı 14,9 milyon tonu buluyor.
Değme dönem 8 milyon zerre plastik okyanuslara ulaşırken, bunların 1 milyonunu plastik poşetler oluşturuyor.
2050 yılında okyanuslarda balıktan haddinden fazla plastik olacak
Karasal kaynaklardan okyanuslara karışan plastik miktarının 2040 yılına gelindiğinde 30 milyar tona ulaşacağı öngörülürken, 2050’de okyanuslardaki plastik miktarının ağırlığının balıklardan daha çok olacağı öngörülüyor.
Okyanuslardaki plastik kirliliği rastgele sene 1 milyon bahir organizmasının ölümüne hastalık oluyor. Plastik yiyen canlılar, sindirim sistemlerinde meydana gelen problemlerden çevre yeterince beslenemeyerek ölüyor.
Gelişigüzel 3 balıktan 1’inde mikroplastiğe rastlandı
İngiltere’da yapılan tıpkı araştırmada, istihlak gayeli yakalanan gelişigüzel 3 balıktan 1’inde mikroplastiğe rastlanırken, besin zincirinin bildirme altındaki okyanus canlılarının mikroplastikle beslenmesi, insanlar kabilinden bu zincirin en üst halkalarında vadi kayran canlıların bile plastik tüketmesine sebep oluyor.
Okyanus yüzeyi sıcaklığı giderek artıyor
Ana Deniz ekosistemlerinin karşı karşıya olduğu genişlik iri tehditlerin başında gelen küresel ısınma dahi tıpkı yandan sayı farkı ana deniz sıcaklıklarının artmasına neden olurken sair yandan oksijen seviyelerinin her an azalmasına misil açıyor.
Okyanus yüzeyi sıcaklığı 2021’bile, endüstri öncesi döneme bakarak 0,56 adım fazla ölçüldü. 2000’birlikte bu fark 0,25 dereceydi.
Global ölçekte okyanus seviyesi yükseliyor
NASA’nın verilerine bakarak global ölçekte okyanus seviyesi 1993’ten bugüne gelişigüzel sene sayı farkı 3,4 milim, akıbet 30 yılda kısaca 10 santim yükseldi.
İklim değişikliğine merbut deniz seviyelerinde meydana mevrut yükselmeyi insanlığın karşı karşıya kaldığı oylumlu tehditlerden biri olarak nitelendiren Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Merkezi Müdürü, abuhava ve tabiatçı Prof. Dr. Levent Cingöz, günümüzde meydana gelen deniz seviyelerindeki yükselmenin artan akarsu sıcaklıklarından kaynaklanan genleşme kaynaklı olduğunu, bu nedenle günümüzdeki yükselmenin yılda milimetreler ölçütünde gerçekleştiğini söyledi.
Deniz seviyesindeki yücelme gıda sorunlarına illet olacak
Antarktika ve Grönland buzullarının erimelerinde artım görülmesi halinde bahis konusu yükselmenin milimetrelerle sınırlı kalmayıp santimetreler boyutuna çıkabileceği üzerine uyarıda bulunan Kurnaz, “Bahir seviyesinde ülkemizde 2 metrelik benzeri yücelme dayanıklı çokça şehrimizde çok ciddi problemlere yol açacaktır. Bunun ötesinde birlikte Söke Ovası, Çarşamba Ovası kabil deniz seviyesine oldukça yakın ve amma velakin bizim haddinden fazla bati besin üretimimize havari olan bölgeler bahir seviyesinin altında kalabilir. Bu bile gıda sorunlarının artmasına neden olacaktır” diye niteleyerek konuştu.
Bangladeş’mağara önemli aynı kısmı sular altında kalabilir
Dünyanın kip haddinden fazla bölgesinde benzer sorunların görüldüğünü belirten Kurnaz, “Mesela Bangladeş’mağara balaban bir kısmı bahir seviyesinden 0 ila 2 metre beyninde yüksekliktedir. Zımnında deniz seviyesi 2 metre yükselecek olursa, zaman dünyanın bildirme çok nüfusa eş sekizinci ülkesi olan Bangladeş’mağara majör ayrımsız kısmı sular altında kalacaktır” ifadelerini kullandı.
Kumanya zinciri için haddinden fazla balaban tıpkı gözdağı!
İklim değişikliğiyle okyanusların asitlik oranlarının bile yükseldiğini kaydeden Kurnaz, bunun azık zinciri için çok şişman ayrımsız yıldırma unsuru olduğunu savundu. Cingöz, asitlik oranının deniz canlıları üzerindeki etkisini şu şekilde anlattı:
Atmosferde artağan miktarda karbondioksit gazı var, karbondioksit gazı alışılagelen koşullar altında suda çözünür ve çözündüğü yerde karbonik hamız oluşturur. Gazlı içecekler üstelik esasında bu karbonik asitli içecektir. Milyonlarca yıldır denizin asitliği haddinden fazla aşkın değişmemiştir fakat atmosferde tığ karbondioksit miktarını artırmaya başladığımızda, denizlerin asitlik miktarı birlikte buna sınırlanmış yerine arttı. Canlıların yaşamları de güçleşti, zira bu canlılar milyonlarca yıldır belli başlı tıpkı asistlik miktarında yaşamaya alışkınlar. Demincek düşünün kim bu canlıların yaşadığı yere tığ gazlı bir meşrubat döküyoruz. Bu canlılar de tabii bundan haddinden fazla şiddetli etkileniyorlar.
Kumanya zincirinin esen kalması, denizin asitlik oranının sağ kalmasına bağlı
Açıkgöz, denizdeki hamız oranındaki artışın rızık zincirinin yer altındaki deniz canlılarından biri olan planktonlardan başlayarak insana büyüklüğünde uzanan birlik canlıları gözdağı ettiğini vurguladı.
Denizdeki yaşamın genişlik balaban bel kemiği olan planktonların yaşayabilmeleri üzere korteks oluşturmaya gerekseme duyduklarını fakat yüksek asitlik yerinde bu kabukları oluşturamayacaklarını dile getiren Güllabi, giderek hakeza bir format görülmesi halinde nevale zincirinin bozulacağını belirtti.
Kurnaz, “Temelde küçük balıklar planktonları, büyük balıklar süfli balıkları, biz birlikte iri balıkları yediğimiz üzere denizdeki nevale zincirinin iyi kalması, denizin asitlik oranının sağ kalmasına bağlıdır” dedi.
Sıcaklığın artaması çokça cesim
Okyanuslardaki ısınmanın, genellikle yüzeye ve kıyıya mümasil mercan balığı resifi denilen derinliği bir iki bölgelerde meydana geldiğini, bu bölgelerde canlıların yaşamasının, sıcaklığın haddinden fazla çok değişmemesine tutkun olduğunu belirten Açıkgöz, “Kıvılcım gelişmemiş dönemlerde birkaç mertebe bile artacak olsa bu canlıların yaşamı tehlikeye giriyor. Bundan muhit da denizlerin sıcaklığının artmaması, bu canlıların yaşamlarını sürdürmesi açısından sonuç merhale heybetli” şeklinde konuştu.
Denizlerin karbondioksiti emebilme yetenekleri birlikte sıcaklığa tutkun
Açıkgöz, okyanusların karbondioksit yutma özelliği olduğunu anımsatarak şöyle devam etti:
Fakat denizlerin karbondioksiti emebilme yetenekleri sıcaklığa bağlıdır. Yani atmosferin ya de deniz suyunun sıcaklığı ne kademe yüksek olursa denizin karbondioksite emebilme kapasitesi bile o basamak düşer. Şu anda iklim değişikliğini durdurma açısından bize yararlı olan denizler, akarsu sıcaklığı arttıkça bu defa tuttukları karbondioksiti atmosfere izansız vererek global ısınmanın henüz da artmasına sebep olabilirler. Hani gazlı içeceklerin üzerinde ‘Soğuk içiniz’ edip, bilirsiniz. Şayet o meşrubat soğuksa zarfında henüz aşkın karbondioksit çözünebilir. Ayrımsız molekül denizler üzere de makbul.
Araştırı: Mikroplastikler çor taşıyor
Plastikler caretta carettaları öldürüyor
Midyelerde mikroplastikler bulundu
Yıpranmamış acı: Havadaki mikroplastikler akciğerde saptandı!
Avrupa’nın plastik çöpleri Türkiye’yi zehirliyor
Benzeri geçmiş: İnsan kanında mikroplastik bulundu!
