Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu GYODER, yurt sektörünün madun segmentlerini üçer mahiye dönemler halinde irdelediği, ‘GYODER Tezahür’ Türkiye Yurt Sektörü 2018-3. Çeyrek Raporu’nu yayınladı. GYODER’in, Türk Ekonomi Bankası (TEB) katkılarıyla hazırladığı raporda 2018 yılının geçmiş 9 ayında geçtiğimiz yılın bir dönemine göre yabancıya yapılan basamak satışlarının %58,5 arttığı vurgulandı. Hane satışlarının, bire bir geçmiş çeyrek döneme göre %4,2 arttığı fakat geçen yılın bire bir dönemine göre %5,3 düşüş gösterdiğine dikkat çekilen raporda yılın geçmiş 9 kocaoğlan itibarıyla satışların, güzeşte yılın benzeri dönemine bakarak %2,7’lik bir düşüş göstererek 1 milyon 2 bin 391 nüsha seviyesinde gerçekleştiği belirtildi.

GYODER (Emlak ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği), acun ve Türkiye ekonomisinden, asıl makroekonomik göstergelere, seksiyon içi üretim rakamlarından, mütenevvi istatistiklere kadar yetişkin bilgiler aktaran ‘GYODER Alamet’ ile gayrimenkul sektörüne ışık tutmaya devam ediyor. Ana soylu erki verilerin yanı sıra ‘Basamak’, ‘Krediler’, ‘AVM’, ‘Yazıhane’, ‘Lojistik’, ‘Turizm’ ve ‘GYO’ üzere gayrimenkulün eksiksiz alt segmentlerini havi raporda, Prof. Dr. Emre Alkin’mağara değerlendirmeleri dahi düzlük alıyor. Türk Ekonomi Bankası (TEB) katkılarıyla hazırlanarak kamuoyu ile paylaşılan GYODER Nişane, tıpkısı zamanda GYODER’mağara web sitesinde yayınlanıyor.‘GYODER Gösterge’ 2018-3. Çeyrek Raporu’nda, gayrimenkul sektörü ile ilişkin gelişmeler şu bilgelik ve değerlendirmelerle aktarıldı:
Geliştirici firmaların başlattıkları kampanyalarla alıcılara özlük finansman modelleriyle faizsiz mufassal vadeli seçenekler sunmasıyla senetle yapılan satışlar, 2018 yılının ikinci çeyreğinde %51,5 dolayında oluştu. Bu rakam tıpkı esbak çeyrek altın dönemde ise %26,4 düzeyindeydi. Senetli satışların aceleci artışında balaban cafcaf oynayan unsurlardan biri konut itimat faizlerindeki acul yükseliş oldu.

2018 yılı Sülale-Ekim döneminde 1 milyon 2 bin 391 hane halk değiştirdi

Yıllık tahminî 1 milyon 200 bin konutun halk değiştirdiği, demografik nedenlerden muhit 650 bin nüsha bakir hane ihtiyacının sürdüğü Türkiye’birlikte, emlak piyasası adım adım bir dengeye oturmaya başladı. 2018 yılı Eş-Ilk Teşrin döneminde Türkiye genelinde 1 milyon 2 bin 391 nüsha konut el değiştirdi. Bu konutların 256 bin 283 adedi tutulu satışlardan, 746 bin 108 adedi ise gayrı satışlardan oluştu. Sabık yılın benzeri döneminde ise Türkiye genelinde 1 milyon 30 bin 728 sayı bölük satılırken, ipotekli satışların sayısı 363 bin 227 adet, diğer satışlar ise 667 bin 501 sayı namına gerçekleşmişti.

Yabancılara basamak satışı üçüncü çeyrekte 24 bin 155 adede ulaştı

2018 yılı üçüncü çeyrek altın döneminde yaşanan kur artışı, yabancıların hane alımında müspet tartı yarattı. Yılın ilk çeyreğinde %6,1 düzeyinde olan yabancılara konut eş oranı, ikinci çeyrek altın döneminde
%8,5 düzeyine, üçüncü çeyrek döneminde ise %12,8 düzeyine ulaştı.
Yabancılara bölük satışı, 2018 yılı Karı-Eylül döneminde erdemli bire bir artışla 24 bin 155 adede ulaştı. 2017 yılının benzeri döneminde bu misil 15 bin 241 skor kendisine gerçekleşmişti.İl bazında satışlarda ise
İstanbul 7 bin 895 skor ile liderliğini sürdürürken, sunma çok mir yapılan özge iller ise 5 bin 237 skor ile Antalya ve bin 719 sayı ile Bursa oldu. Herhangi Bir hangi kadar mecmu satışlar içindeki ecnebi yatırımcıya as payı az çok bağan olsa bile hele 2018 yılında gerçekleşen eş adetlerinde yetişkin bir artma yaşandı. Bu eğilimin bitmeme etmesi yerinde yıllık yurt yatırımları için gelen fon tutarının 5 milyar dolardan 10 bilyon dolara çıkması efdal tıpkı ihtimal olarak değerlendirildi.

İndirim kampanyaları sektöre ivme kazandırdı

Yılın önceki yarısı amme bankalarının önderliğinde yapılan 0,98 faizli konut kredisi kampanyaları sektöre ivme kazandırdı. Ilkgüz ayı bakımından Gayrimenkul Göz GYO liderliğinde başlatılan ‘Türkiye İçin
Alacak Vakti’ kampanyası bile az çok bağ gördü. emlak kredisi nema oranlarının erdemli olması, yüklenicilerin yaptığı kampanyaların çıktı temenni görmesini sağladı.

konut kredisi hacmi 198 milyar TL’yi aştı

2018yılı Ağustos ayı sonunda konut kredisi hacmi 198 bilyon TL’yi aştı. 2017 sene böylecene %45,6 olan kamu yatırım bankalarının hep konut kredisi hacmi içindeki payı, 2018 yılı üçüncüçeyreğinde %48,2 yerine gerçekleşti. Domestik hususi ve ecnebi mevduat bankalarının payı ise 2017 sene böylecene %47,5 seviyesinden 2018 yılı 3.çeyreğinde %45,1 seviyesine geriledi. Takipteki bölük kredilerinin toplanmış hane kredilerine oranı ise 2017 yılı ağustos ayında %0,44 seviyesinde iken
2018 Ağustos ayı bakımından %0,43 kendisine gerçekleşti.

İstanbul’da yazıhane arzı 6,08 milyon metrekareye yükseldi

2018 yılı üçüncü çeyrek döneminde İstanbul’bile 85 bin 881 metrekare yıpranmamış bölüm alanının pazara girmesiyle bütün arz 6,08 milyon metrekareye çıktı. Bu dönemde boşluk oranı %24,62 adına gerçekleşti.
Hazne ve Maliye Bakanlığı’nca hazırlanan ve Ilk Teşrin ayında yürürlüğe giren düzenlemeye göre kül kira sözleşmeleri TL’ye dönüştürülmeye başlandı. Pazarın yeni düzenlemeye uyarlanmış olmasının etkileri ahir çeyrek altın dönemlerde gözlemlenebilecek. Antrparantez yeni düzenlemeyle idarehane yatırımlarının yaşayış değerinin dolar bazında azalmasıyla, yabancı yatırımcı ilgisinin ivme kazanacağı öngörülüyor.

AVM sayısı Ilk Teşrin sonu itibarıyla 448’e ulaştı

Türkiye genelinde 2017 yıl sonu 429 olan mecmu AVM sayısı, 2018 Teşrinievvel sonu itibarıyla 448’e ulaştı. 2018 yıl sonuna büyüklüğünde bakir açılacak aksata merkezleriyle bu sayının 488’e ulaşması, mecmu kiralanabilir alanın dahi 16 milyon 352 bin metrekareyi geçmesi bekleniyor. 2018 yılı üçüncü çeyrek sonu itibarıyla 63 ilde AVM bulunuyor. 18 iklim henüz AVM ile tanışmadı. Ancak önümüzdeki iki almanak süreçte AVM ile tanışmayan illerin sayısının 16’ya düşmesi bekleniyor.
Arz aşkın aksata merkezine sahip iller, İstanbul (145), Ankara (38), İzmir (28) şeklinde sıralanıyor. Bütün kiralanabilir alan stoku 13 milyon 326 bin metrekare olurken, İstanbul bütün stokun kestirmece
%39’unu oluşturuyor.

2018’mağara önceki 8 ayında 27 milyon seyyah geldi, dirilik başı harcama arttı

2017 yılının önce 8 kocaoğlan içerisinde Türkiye’ye gelen hep yabancı ziyaretçi sayısı yaklaşık 21,98 milyon olurken, 2018 yılının önce 8 ayında bu cirim 27,02 milyona yükseldi. Yabancı turistin %32,8’i
İstanbul’a, %32,4’ü Antalya’evet, %7,3’ü Muğla’evet geldi. Mevrut turist sayıları 2017’nin önceki 8 kocaoğlan ile karşılaştırıldığında kısaca %23’lük tıpkı artma yaşandığı görüldü. Bu genişlik, 2016 yılında düşüşe güzeşte turizm sektörünün 2017 yılında başladığı toparlanma ivmesinin bitmeme ettiği şeklinde yorumlandı. 2018 yılının ilk 6 ayında Türkiye’ye gelen
14.8 milyon yabancı turistin yapmış olduğu harcamalar birey başı ortalama 629 dolar namına belirlendi. 2017 yılının önce 6 ayı böylece rakamın 592 dolar olduğu göz uğrunda bulundurulduğunda, serencam yılda gönül başı harcamalarda artma yaşandığı görülüyor. ‘İşletme’ ve ‘envestisman belgeli’ organizasyon sayıları incelendiğinde, Türkiye genelinde toplanmış 457 bin 842 görüş kapasitesi ile 3.854 pres belgeli, 107 bin 167 bölüm kapasitesi ile bin sayı yatırım belgeli konaklama tesisi olduğu görülüyor. İşletme belgeli tesislerde geçmiş sırayı 783 bünye ve 207 bin delik kapasitesi ile Antalya alıyor. İkinci tam 566 yapı ve 56 bin çekmece kapasitesi ile İstanbul geliyor. 399 işletme belgeli tesise sahip olup, bakış arzı 52 bin olan Muğla ise üçüncü tam yer alıyor.

Sanayi ve geri hizmet tesisi isticar talepleri azaldı

Türkiye’nin asli lojistik pazarları olan İstanbul Kocaeli bölgesinde, kısaca 9.93 milyon metrekare hep antrepo stokunda 5.99 milyon metrekare ticari kullanma amaçlı geri hizmet arzı meydan alıyor. 2018 yılı üçüncü çeyrek itibarıyla, %12 oranında benzeri antrakt bulunuyor.
İnşaat halindeki projelerin hacmi ise yaklaşık 977 bin metrekare namına vasıta altına alındı ve bahis konusu projelerin tamamına yakını ticari kullanma amaçlı lojistik arzı namına görülüyor. Sanayive lojistik tesisi isticar taleplerinde kayda ayar tıpkısı eksilme gözlenirken kiralama iş hacmi geçtiğimiz yılın tıpkı dönemine nazaran %61 düşüş gösterdi.

GYO’ların meydan değeri 22,7 milyar TL

Borsa İstanbul, 2018 yılı üçüncü çeyrekte 96,773 puandan seyrine başladı. GYO endeksi dahi üçüncü çeyrekte 35,115’den başladığı seyrini çeyrek böylelikle 32,342 ile tamamladı. GYO Meydan değeri verileri 2018
2. çeyrek altın bazında açıklandı. Bu dönemde mecmu 33 GYO’nun Türk Lirası bazlı değeri 22,7 milyar, dolar bazlı değeri ise 4,9 bilyon oldu.
Beklenti ve Atılganlık endekslerinde ise Beklenti Endeksi çeyrek altın böylecene
90,4 değerine, Büzük Endeksi ise 59,3 seviyesine geriledi.